ဒုလႅဘရဟန္း၀တ္လွ်င္ အထူးဆင္ျခင္စရာမ်ားမွ ပစၥေ၀ကၡဏာ ဆင္ျခင္ရန္

  ပစၥည္းေလးပါးဆင္ျခင္ပံုတို႔ကို ပါဠိေတာ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ရန္ အခက္အခဲရွိကလည္း ျမန္မာလို ဆင္ျခင္ႏိုင္ ေပသည္။ ဆင္ျခင္ပြါးမ်ားရာ၌ အနက္အဓိပၸါယ္ကို သိရွိနားလည္ထားရန္သာ လိုရင္းျဖစ္ပါသည္။

  ထုိဆင္ျခင္ပံုမ်ားကို ေသခ်ာက်က္မွတ္ထားသင့္၏။

ဆြမ္း၌ဆင္ျခင္ပံု
  ပါဠိ။ “ပဋိသခၤါ ေယာနိေသာ ပိ႑ပါတံ ပဋိေသ၀ါမိ၊ ေန၀ ဒ၀ါယ၊ န မဒါယ၊ န မ႑နာယ၊ န ၀ိဘူသနာယ၊ ယာ၀ေဒ၀ ဣမႆ      ကာယႆ     ဌိတိယာ ယာပနာယ၊ ၀ိဟႎသူပရတိယာ ျဗမစရိယာ ႏုဂၢဟာယ၊
         ဣတိ ပုရာနဥၥေ၀ဒနံ ပဋိဟခၤါမိ၊ န၀ဥၥ ေ၀ဒနံ န ဥပါေဒႆ     ာမိ၊ ယၾတာ စ ေမ ဘ၀ိႆ     တိ  ၊ အန၀ဇၨာတာ စ ဖာသု၀ိဟာေရာ စ။”
  ျမန္မာ။ “ဤသည့္စားဖြယ္၊ အမယ္မယ္ကို၊ ျမဴးရယ္မာန္ႂကြ၊ လွပေရဆင္း၊ ျပည့္ၿဖိဳးျခင္းငွါ၊ မသံုးပါဘူး၊ ေလးျဖာဓာတ္ေဆာင္၊ ဤကိုယ္ေကာင္သည္၊ ရွည္ေအာင္တည္လ်က္၊
              အသက္မွ်တန္း၊ မေမာပန္းျငား၊ ဘုရားသာသနာ၊ က်င့္ႏွစ္ျဖာကို၊ က်င့္ပါႏိုင္ေစ၊ ေ၀ဒနာ ေဟာင္းသစ္၊ မျဖစ္ေစရ၊ ယာပိုက္မွ်လစ္၊ ခပ္သိမ္းျပစ္ကို၊ မျဖစ္ေလေအာင္၊ ခ်မ္းေျမ႕ေအာင္ ဟု၊
             သံုးေဆာင္မွီ၀ဲပါသတည္း။”

သကၤန္း၌ဆင္ျခင္ပံု
  ပါဠိ။ “ပဋိသခၤါ ေယာနိေသာ စီ၀ရံ ပဋိေသ၀ါမိ၊ ယာ၀ေဒ၀ သီတႆ     ပဋိဃာတာယ၊ ဥဏွႆ     ပဋိဃာတာယ၊ ဍံသ မကသ ၀ါတာတပ သရီသပၸ သမၹႆ     ာနံ ပဋိဃာတာယ၊
         ယာ၀ေဒ၀ ဟိရိေကာပိနပၸဋိစၧာဒနတၳံ။”
  ျမန္မာ။ “ကင္းေျမြလႊဲသုန္၊ ဟိရီဂုဏ္ကို၊ ကုန္ေစတတ္စြာ၊ ကိုယ္အဂၤါကို၊ လံုပါေစလို၊ ကိုယ္ကိုစံပယ္၊ ဆင္ျပင္မယ္ဟု၊ စိတ္၀ယ္မသန္း၊ ဤသကၤန္းကို၊ ဖံုးလႊမ္း သံုးေဆာင္ပါ သတည္း။”

ေက်ာင္း၌ဆင္ျခင္ပံု
  ပါဠိ။ “ပဋိသခၤါ ေယာနိေသာ ေသနာသနံ ပဋိေသ၀ါမိ၊ ယာ၀ေဒ၀ သီတႆ     ပဋိဃာတာယ၊ ဥဏွႆ     ပဋိဃာတာယ၊ ဍံသ မကသ ၀ါတာတပ သရီသပၸ သမၹႆ     ာနံ  ပဋိဃာတာယ၊ ယာ၀ေဒ၀ ဥတုပရိႆယ
         ပိေနာဒနပၸဋိသလႅာနာရာမတၳံ။”
  ျမန္မာ။ “ခ်မ္းပူ ကိုဖ်က္၊ ျခင္မွက္ေလေန၊ ကင္းေျမြေ၀းမႈ၊ ဥတုေဘးၾကမ္း၊ မသန္႔ကင္းစင္၊ စိတ္ၾကည္လင္ ေၾကာင္း၊ ေနရာေက်ာင္းကို၊ ကိန္းေအာင္းမွီခိုပါသတည္း။”

ေဆးပစၥည္း၌ဆင္ျခင္ပံု
  ပါဠိ။ ပဋိသခၤါ ေယာနိေသာ ဂိလာနပစၥယေဘသဇၨပရိကၡာရံ ပဋိေသ၀ါမိ၊ ယာ၀ေဒ၀ ဥပၸာႏၷာနံ ေ၀ယ်ာဗ်ာဓိကာနံ၊ ေ၀ဒနာနံ ပဋိဃာတာယ၊ အဗ်ာပဇၨာ ပရမတၱာယ။
  ျမန္မာ။ “က်င္နာခံခက္၊ ႏွိပ္စက္ဖိစီး၊ ျဖစ္ၿပီးျဖစ္လာ၊ ေ၀ဒနာကို၊ စြန္႔ခြါပယ္ရွင္း၊ ဆင္းရဲကင္း၍၊ လူမင္းျမတ္စြာ၊ သာသနာကို၊ ၾကည္သာရႊင္လန္း၊ က်င့္ျဖည့္စြမ္းႏိုင္ဖို႔ ရည္မွန္း သံုးေဆာင္ပါသ တည္း။”

အျခားအသံုးအေဆာင္တို႔၌ဆင္ျခင္ပံု
  “ဖိနပ္ဆီမီး၊ ထီးေတာင္ေ၀ွးစ၊ ဟူသမွ်ကို၊ ေအးျမခ်မ္းပူ၊ ေျမငူသစ္ငုတ္၊ ခလုတ္ဆူးေျငာင့္၊ မေႏွာင့္ေဘးက်မ္း၊ မသန္းကင္းစင္၊ စိတ္ၾကည္လင္၍၊ အားအင္ျပည့္မာ၊ သာသနာကို၊ ေကာင္းစြာက်င့္ေဆာင္၊
   ျဖည့္ႏိုင္ေအာင္ဟု၊ သံုးေဆာင္မွီ၀ဲပါသတည္း။”

http://www.anantametta.org/2011/04/blog-post_4551.html
ဒုလႅဘရဟန္း၀တ္လွ်င္ အထူးဆင္ျခင္စရာမ်ား

ဗာလ၀ဂၢ - ဓမၼပဒပါဠိ

၅။ ဗာလ၀ဂၢ

၆၆။ စရႏၲိ ဗာလာ ဒုေမၼဓာ ၊ အမိေတၱေန၀ အတၱနာ။
      ကေရာႏၲာ ပါပကံ ကမၼံ ၊ ယံ ေဟာတိ ကဋဳ ကပၹလံ။

  စရ = (သြား ၊ လာ ၊ လွည့္လည္) / အက်င့္
  -ႏၲိ  = (အမ်ားကိန္း plural)
  -တိ = (အနည္းကိန္း singular)

  ဗာလာ = မိုက္ကုန္ေသာ
  ဒုေမၼဓာ = ပညာမရွိကုန္ေသာ

 အ မိေတၱေန၀ = ရန္သူပမာျဖစ္ေနေသာ
 အတၱနနာ = မိမိကိုယ္ျဖင့္

  ပါပကံ = မေကာင္းေသာ
  ကမၼံ = ကံေတြကို
  ကေရာႏၲာ = ျပဳလုပ္လ်က္

  ယံ = အၾကင္ (အကုသိုလ္ကံသည္)
  ကဋဳ ကပၹလံ = ခါးသီးေသာအက်ိဳးတရားရွိသည္

  မိုက္ကုန္ေသာ ပညာမရွိကုန္ေသာ သူတို႔သည္ ရန္သူပမာျဖစ္ေသာ မိမိကိုယ္ျဖင့္ မေကာင္းေသာ ကံေတြကို ျပဳလုပ္လ်က္ လွည့္လည္ၾကကုန္၏။
  အၾကင္အကုသိုလ္ကံသည္ ခါးသီးေသာ အက်ိဳးတရားရွိသည္ ျဖစ္၏။

---

၆၇။ န တံ ကမၼံ ကတံ သာဓု ၊ ယံ ကတြာ အႏုတပၸတိ။
      ယႆ      အႆ     ုမုေခါ ေရာဒံ ၊ ၀ိပါကံ ပဋိေသ၀တိ။

  ယံ = အၾကင္အမႈကို
  ကတြာ = ျပဳ၍
  အ-ႏုတပၸတိ = ေနာင္တ တစ္ဖန္ ပူပန္ရတတ္၏။ (ထပ္ခါ ထပ္ခါ စိတ္ေသာက ေရာက္ျခင္း)

 တံ = ထိုအလုပ္ကို
 ကမၼံ = ျပဳလုပ္ျခင္းသည္
 န-သာဓု = မေကာင္း

 ယႆ      = အၾကင္ (အကုသိုလ္၏)
 ၀ိပါကံ = အက်ိဳးတရားကို
 အႆ     ုမုေခါ = မ်က္ရည္ စိုစြတ္ေသာ မ်က္ႏွာ
 ေရာဒံ = ငိုလ်က္
 ပဋိေသ၀တိ = ခံစားရေတာ့၏

  အၾကင္အမႈကိုျပဳ၍ ေနာင္တ တစ္ဖန္ပူပန္ရတတ္၏၊ ထိုအလုပ္ကို ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ မေကာင္း။
  အၾကင္ အကုသိုလ္၏ အက်ိဳးေပးတဲ့အခါ ငိုေၾကြးရတတ္၏။

---

၆၈။ တဥၥ ကမၼံ ကတံ သာဓု ၊ ယံ ကတြာ နာႏုတပၸတိ။
      ယႆ      ပတီေတာ သုမေနာ ၊ ၀ိပါကံ ပဋိေသ၀တိ

  နာႏုတပၸတိ = ေနာင္တ တစ္ဖန္ မပူပန္ရ
  သာဓု = ေကာင္း၏
  သုမေနာ = ၀မ္းေျမာက္လ်က္
  ပတီေတာ = ခံစားရေတာ့၏။

   အၾကင္အမႈကိုျပဳ၍ ေနာင္တ တစ္ဖန္ ပူပန္မႈမရွိ
   ထိုအလုပ္ကိုျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေကာင္း၏။
   အၾကင္ကုသိုလ္၏ အက်ိဳးေပးတဲ့အခါ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္လ်က္ ခံစားရေတာ့၏။

ပါ႒ိဘာသာ ရြတ္ဖတ္နည္း

ပါဠိဘာသာ ရြတ္ဖတ္နည္း 

ေရွးဦးစြာအကၡရာတို့ကိုသိထားရမည္။ အကၡရာ(၄၁)လံုး
   အ   အာ   ဣ   ဤ   ဥ   ဦ   ဧ   ၾသ
   က    ခ     ဂ     ဃ   င
    စ    ဆ    ဇ     ဈ    ည
    ဋ     ဌ     ဍ     ဎ    ဏ
    တ   ထ   ဒ      ဓ    န
    ပ     ဖ    ဗ    ဘ    မ
   ယ   ရ    လ     ဝ    သ
         ဟ   ဠ     အ

သရ(၈)လံုး                                                    
   အ    အာ    ဣ    ဤ    ဥ    ဦ    ဧ    ၾသ

ဗ်ဥ္း(၃၃)လံုး                                                  
   က    ခ     ဂ     ဃ   င
    စ    ဆ    ဇ      ဈ    ည
    ဋ     ဌ     ဍ      ဎ    ဏ
   တ   ထ   ဒ       ဓ    န
    ပ    ဖ    ဗ      ဘ    မ
   ယ   ရ   လ     ဝ    သ
   ဟ   ဠ   အ

သရ(၈)လံုး နွင့္ ဗ်ဥ္း (၃၃) လံုး ေပါင္းလွ်င္ အကၡရာ(၄၁) လံုးပင္ျဖစ္၏။

၁။ အကၡရာတစ္လံုးတည္းျဖစ္လွ်င္ (က.ဂ)အသတ္မ်ားသည္(အက္)ဟု အသံထြက္၏။ (အေပၚစာလံုးကို အသတ္ဟုမွတ္ထား၍ အသံမထြက္ရ၊ ေအာက္စာလံုးကိုသာ အသံထြက္ရမည္။)
   စကၠ (စက္က)
   ဝိတေကၠာ (ဝိတက္ေကာ)
   မဂၢ (မက္ဂ)
   သဂၢ (သက္ဂ)

၂။ အကၡရာတစ္လံုးတည္းျဖစ္လွ်င္ (စ.ဇ) အသတ္မ်ားသည္(အစ္) ဟု အသံထြက္၏။
   ပစၥ (ပစ္စ)
   သစၥ (သစ္စ)
   အဇၨ (အစ္ဇ)

၃။ အကၡရာတစ္လံုးတည္းျဖစ္လွ်င္ (င.ဉ) အသတ္မ်ားသည္ (အင္) ဟု အသံထြက္၏။
   အဂၤ (အင္ဂ)
   အလကၤာ (အလင္ကာ)
   မဂၤလာ (မင္ဂလာ)
   ပဥၥ (ပင္စ)
   အညမည (အင္ညမင္ည)

၄။ အကၡရာတစ္လံုးတည္းျဖစ္လွ်င္ (ဏ.န.မ.လ.) အသတ္ မ်ား သည္ (အန္) ဟု အသံထြက္၏။
   က႑ (ကန္ဍ)
   အနၲ (အန္တ)
   ဓမၼ (ဓမ္မ)
   ပလႅဂၤ (ပန္လင္ဂ)

၅။ အကၡရာတစ္လံုးတည္းျဖစ္လွ်င္ (ဋ.ဍ.တ.ဒ.ပ.ဗ.သ)အသတ္္္မ်ား သည္ (အတ္) ဟု အသံထြက္၏။
   ဝ႗ (ဝတ္ဋ)
   ဒေၯုာ (ဒတ္ေဎာ)
   ကတၲု (ကတ္တု)
   ဗဒၶ (ဗတ္ဓ)
   ပဗၺတ (ပတ္ဗတ)
   သေပၸါ (သပ္ေပါ)
   ဒႆ     န   (ဒတ္သန)

၆။ ဣ သရ နွင့္ ဥ သရ ပါရာ၌ (က.ဂ.ဇ.စ)တို့ကို (တ)သတ္ အသံျဖင့္ဖတ္ရမည္။
   ဘိကၡဳ (ဘိတ္ခု)
   ဝိဇၨာ (ဝိတ္ဇာ)
   ကိစၥ (ကိတ္စ)
   သိကၡာ (သိတ္ခါ)
   ဥဂၢ (အုတ္ဂ)
   ဒုကၡ (ဒုတ္ခ)
   ဥစၥာ (အုတ္စာ)

မွတ္ခ်က္/ပါဠိ၌ ဗ်ဥ္း နွင့္ သရတဲြရာတြင္ ဣ သရသည္ ျမန္မာ၌လံုးႀကီးတင္၊ ဤ သရသည္ လံုးႀကီးတင္ဆံခတ္၊ ဥသရသည္ တစ္ေခ်ာင္းငင္၊ ဦသရသည္ နွစ္ေခ်ာင္းငင္၊ ျသ သရသည္ သေ၀ထိုး ေရးခ်၊ ဧ သရသည္ သေ၀ထိုး-ဟူ၍ အသီးသီးျဖစ္ၾက၏။

၇။ ဣ သရပါလွ်င္ (ဋ.ဍ.တ.ဒ.ပ.ဗ.သ) အသတ္မ်ားသည္ (အ  ိတ္) ဟု အသံထြက္၏။
   ကိဋ (ကိတ္ဌ)
   ကိတၲ (ကိတ္တ)
   ဣဒိၶ (အိတ္ဓိ)
   သိပၸ (သိပ္ပ)
   ကိဗၺိသ (ကိတ္ဗိသ)
   ဒိႆ     တိ (ဒိတ္သတိ)

၈။ ဥ သရပါလွ်င္ (ဋ.ဍ.တ.ဒ.ပ.ဗ.သ) အသတ္မ်ားသည္ (အုတ္) ဟုအသံထြက္၏။
   တု႒ိ (တုတ္ဌိ)
   ဝုၯို (ဝုတ္ဎိ)
   ပုတၲ (ပုတ္တ)
   ဗုဒၶ (ဗုတ္ဓ)
   ကုပၸ (ကုပ္ပ)
   ဒုဗၺလ (ဒုတ္ဗလ)
   ဒုႆ      (ဒုတ္သ)

၉။ ဧ သရကို နငယ္ျဖင့္ သတ္လွ်င္ (အင္) ဟုအသံထြက္၏။
   ဧႏၱဳ (အင္တု)
   ေမနၲုဳ (မင္တု)
   ေသနၲိ (သင္တိ)

၁ဝ။ ဧ သရကို နငယ္မွတစ္ပါး က်န္အသတ္မ်ားသည္ (အစ္) ဟု အသံထြက္၏။
   ဧတၴ (အစ္ထ)
   ေခတၲ (ခစ္တ)
   ေမတၲ (မစ္တ)
   ေပစၥ (ပစ္စ)
   ေဇ႒ (ဇစ္ဌ)
   ေဖဂၢဳ (ဖစ္ဂု)

၁၁။ ျသ သရပါလွ်င္ (က.ဂ.သ) အသတ္သည္(ေအာက္)ဟုအသံထြက္၏။
   ျသကၠာက (ေအာက္ကာက)
   ေမာကၡ (ေမာက္ခ)
   ေယာဂၢ (ေယာက္ဂ)
   ေဝါႆ     (ေဝါက္သ)

၁၂။ ျသ သရပါလွ်င္ (ဉ.ဏ.န.မ) အသတ္မ်ားသည္ (အြန္) ဟုဝဆဲြ အသံျဖင့္ အသံထြက္ရမည္။
   ေကာဥၥ (ကြန္စ)
   ေကာ႑ည (ကြန္ဍင္ည)
   ေသာဏၰ (သြန္ဏ)
   ေဟာနၲဳ (ဟြန္တု)
   ေသာမၼ (သြန္မ)

၁၃။ ျသ သရပါလွ်င္ (ဉ.ဏ.န.မ) အသတ္မ်ားမွတပါး က်န္အသတ္မ်ားကို (အြတ္) ဟုဝဆဲြအသံျဖင့္ အသံထြက္ရမည္။
   ပါေမာဇၨ (ပါမြတ္ဇ)
   ေပါတၴက (ပြတ္ထက)
   ေဖာ႒ဗၺ (ဖြတ္ဌပ္ဗ)
   ေယာဗၺန (ယြတ္ဗန)
   ေသာတၴိ (သြတ္ထိ)

၁၄။ ဤ သရပါလွ်င္ (င.ဉ.ဏ.န.မ) အသတ္မ်ားနွင့္ ေသးေသးတင္သည္ (အိန္) ဟုအသံထြက္ရမည္။
   လိဂၤ (လိန္ဂ)
   ကိဥၥိ (ကိန္စိ)
   ဣနၵက (အိန္ဒက)
   ဝိနၵတိ (ဝိန္ဒတိ)
   ကႎ (ကိန္)

၁၅။ ဥ သရပါလွ်င္ (င.ဉ.ဏ.န.မ) အသတ္မ်ားသည္ (အုန္) ဟု အသံထြက္၏။
   ဥဂၤ (အုန္ဂ)
   ဘုဥၨ (ဘုန္ဇ)
   ဥဏၰာယ (အုန္ဏာယ)
   ကုနၲ (ကုန္တ)
   ဘုမၼ (ဘုန္မ)

၁၆။ ဧ သရပါလွ်င္ (ဉ) အသတ္သည္ (အင္) ဟု အသံထြက္၏။
   အာေနဥၨ (အာနင္ဇ)

၁၇။ ဣ သရ နွင့္ ဥ သရပါလွ်င္ (ယ.လ) အသတ္မ်ားကို (န) အသတ္ အသံျဖင့္ ဖတ္ရမည္။
   ဘိေယ်ာ (ဘိန္ေယာ)
   ေယဘုယ် (ေယဘုန္ယ)
   ေဝပုလႅ (ေဝပုန္လ)

၁၈။ ''ဝ''ဗ်ဥ္း နွင့္ အျခားဗ်ဥ္း တဲြရာ၌ ထြက္ရမည့္အသံမ်ား
   တ+ဝ=တြ (ကတြာ-ကတ္တဝါ)
   ဒ+ဝ=သြ (ဒိသြာ-ဒိတ္သဝါ)
   တ+ဝ=တြ (ဂေဟတြာ-ဂဟစ္တဝါ)
   က်န္ေသာဗ်ဥ္းမ်ားတဲြရာ၌ ျမန္မာအသံအတိုင္းျဖစ္သည္။

၁၉။ ''ရ''ဗ်ဥ္း နွင့္ အျခားဗ်ဥ္း တဲြရာ၌ ထြက္ရမည့္အသံမ်ား
   က+ရ=ျက (စျက-စက္ျက)
   တ+ရ=ျတ (အျတ-အတ္တရ)
   ဒ+ရ=ျဒ (ဣျနၵိယ-အိန္ဒရိယ)
   ဗ+ရ=ျဗ (ျဗဟၼာ-ျဗန္မာ)

၂ဝ။ ''ဟ''ဗ်ဥ္း နွင့္ အျခားဗ်ဥ္းတဲြရာ၌ ထြက္ရမည့္အသံမ်ား
   ဉ+ဟ=ဥွ (ပဥွ-ပင္ညွ)
   ဏ+ဟ=ဏွ (ပုဗၺဏွ-ပုပ္ဗန္ဏွ)
   န+ဟ=နွ (နွာန-နဟာန)
   မ+ဟ=မွ (အမွ-အမ္မွ ၊ တုမွ-တုမ္မွ)
   ယ+ဟ=ယွ (ပဂၢယွ-ပက္ကယ္ယွ)
   ဝ+ဟ=ဝွာ (ဇိဝွါ-ဇိန္ဝွါ)
   ဠ+ဟ=ဠွ (ရုဠီွ-ရံုလီွ)

မွတ္ရန္/ ဥွ.ဏွ.နွ.မွ.ယွ.ဠွ ပါဌ္ဆင့္မ်ား၌ ဥွ.ဏွ.နွ.မွ.ယွ.ဠွတို့သည္ တစ္လံုးတည္းသာျဖစ္ေသာ္လည္း နွစ္လံုးဆင့္ကဲ့သို့ျဖစ္၍ တစ္လံုးကို အသတ္သံ ထြက္၍ တစ္လံုးကို ဟထိုးသံထြက္ရသည္။
ဤတြင္ပါဠိဖတ္နည္းျပီးျပီ။

မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ဧည့္သည္ ဓမၼသံေ၀ဂလကၤာ

ဧည့္သည္

ငါသည္ပင္မူ .. ေခၚသူ မရွိ ၊ ေရာက္လာမိစဥ္

ႏွင္သူ မရွိ ၊ ျပန္ဖို႔ ရွိ၏။

ငါေနသည့္အိမ္ ၊ ငါ၏အိမ္ ဟု

ငါ့အိမ္မွာထား ၊ ငါ့မယား ႏွင့္

ငါ့လင္သား ႏွင့္ ငါ့သားသမီး

ငါ့ပစၥည္းဟု ယူသည့္စိတ္စြဲ အမွတ္လြဲခဲ့။

အမွန္မွာမူ

ငါလာေသာခါ ၊ လက္ဗလာတည္း

ျပန္ရပါလွ်င္ ၊ လက္ခ်ည္းပင္တည္း

ငါ့တြင္ ကိုယ္ပိုင္ မရွိပါတကား။

လာသူ လာလည္း လာစမ္းပါေစ ၊ မဆီးေလႏွင့္

သြားသူ သြားလည္း သြားစမ္းပါေစ ၊ မတားေလႏွင့္။

တို႔တေတြမွာ

သဘာ၀လွ်င္ ၊ အမိရင္၀ယ္

ထြက္၀င္ခိုနား ၊ ခရီးသြားသည့္

ဧည့္သည္ေတြပါတကား။

မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ဓမၼသံေဝဂလကၤာ

ဓမၼသံေဝဂလကၤာ

႐ုပ္နာမ္ဓမၼ၊သခၤါရတို႔၊ကိုယ္ကဤပံု၊

ျဖစ္လိုတံုလည္း၊တဖံုဆင္ကြဲ၊သူတနဲျဖင့္၊

ေဖာက္လြဲတတ္စြာ၊ဓမၼတာကို၊

ပညာစကၡဳ  ေမွ်ာ္ေထာက္ရွဴ၍။ 

ယခုပင္လွ်င္၊ မအိုခင္က၊ 

ႀကိဳတင္ေကာင္းမႈ ႀကိဳးစားျပဳေလာ့။

ယခုပင္လွ်င္၊ မနာခင္က၊ 

ႀကိဳတင္ေကာင္းမႈ ႀကိဳးစားျပဳေလာ့။

ရတုခ်ိန္ေထာက္၊ ဤခါေရာက္မွ၊

ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ခႏၶာ၊ ေသပိမ့္ငါဟု၊

သတၱဝါခပင္း၊ ရွင္ေသမင္းႏွင့္

မိတ္သင္းဖြဲ႕လ်က္၊ ခ်ိန္းအခ်က္လွ်င္၊

တစက္ကမွ၊ မရွိၾကဘူး၊ 

အပၸမာေဒန ဘိကၡေဝ သမၸာေဒထ 

ဘုရားစကား၊ လိုက္နာပြားသည္။ 

တရားလက္မလြတ္ေစႏွင့္။

ျမတ္စြာဘုရားသည္ အရွင္ရာဟုလာအား အျပဳ ၊ အေျပာ ၊ အေတြးမ်ား မမွားေစရန္ ဆံုးမေတာ္မူပံု

ျမတ္စြာဘုရားသည္ အရွင္ရာဟုလာအား အျပဳ ၊ အေျပာ ၊ အေတြးမ်ား မမွားေစရန္ ထိုသို ့ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါေပ၏။

အျပဳ

ျပဳ မည္ၾကံလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အျပဳ မ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

ျပဳ ဆဲမွာလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အျပဳ မ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ 

ျပဳဳ ျပီးျပန္လဲ ၊ သင့္စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အျပဳ မ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

အေျပာ 

ေျပာမည္ၾကံလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေျပာမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

ေျပာဆဲမွာလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေျပာမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

ေျပာျပီးျပန္လဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေျပာမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

အေတြး 

ေတြးမည္ၾကံလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေတြးမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

ေတြးဆဲမွာလဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေတြးမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

ေတြးျပီးျပန္လဲ ၊ သင့္ စိတ္ထဲ ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

မိမိ သူတစ္ပါး ၊ ဘယ္သူ ့မ်ား ၊ ထိႏိုင္ပါမည္လဲ။

ထိခိုက္ႏိုင္ျငား ၊ အေတြးမ်ား ၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

မဟာသတိပ႒ာန္ေလးပါး - ဓမၼာႏုပႆ နာသတိပ႒ာန္ (မွတ္စုတို)

ဓမၼဒူတ ေဒါက္တာအရွင္ပညိႆ     ရာဘိ၀ံသ၏ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္က်င္းပေသာ

မဟာသတိပ႒ာနသုတၱန္ တရားက်င္႔နည္း အထူး ၃ရက္ သင္တန္းမွ

ဒုတိယေန႔ အဆက္ (May-1-2016) ႏွင့္ တတိယေန႔ ပို႕ခ်မႈ (May-2-2016)

🔘🔘 ဓမၼႏုပႆ     နာ သတိပ႒ာန္🔘🔘

>> ၁။ နီ၀ရဏပိုင္း
   နီ၀ရဏဆိုသည္မွာစိတ္ကို ပိတ္ဆို႔တတ္။ ခ်ည္ေႏွာင္ထားတတ္၍ နီ၀ရဏဟုေခၚသည္။ ကုသိုလ္တရားကို မျဖစ္ေပၚေအာင္ စ်ာန္တရား၊ မဂ္တရားမ်ားျဖစ္ခြင့္မရေအာင္ တားျမစ္ပိတ္ဆို႔တတ္ေသာေၾကာင့္ နီ၀ရဏဟုေခၚသည္။ ျဖစ္ျပီးသား၊ ရျပီးသား စ်ာန္တရားမ်ားကို ေလွ်ာက် ပ်က္စီးေစႏိုင္ေသာ အစြမ္းနီ၀ရဏတို႔တြင္ ရွိေနသည္။

>> နီ၀ရဏ ၅ပါး
   ၁။ ကာမစၧႏၵ - ကာမဂုဏ္ ကာမအာရံု၌ လိုလားတပ္မက္သာယာမွဳ
   ၂။ ဗ်ာပါဒ - စိတ္ဆိုး အမ်က္ထြက္မွဳ မလိုမုန္းတီးမွဳ
   ၃။ ထိန မိဒၶ - ငိုက္ျမည္း ထိုင္းမွိဳင္းမွဳ
   ၄။ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥ - ပ်ံ႔လြင့္၊ ပူပန္မွဳ
   ၅။ ၀ိစိကိစၧာ - ယံုမွား သံသယ ျဖစ္မွဳ
   နီ၀ရဏသည္ စိတ္၏ အညစ္အေၾကးဟုလည္း ေခၚသည္။
   ပညာကိုလည္း အားနည္းေစတတ္ ပင္ပန္း ဆင္းရဲျခင္းကိုလည္း ျဖစ္ေစတတ္သည္။

>> နီ၀ရဏျဖစ္ေၾကာင္း
   ၁။ တင့္တယ္ေသာ သုဘနိမိတ္အာရံု၌ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ႏွလံုးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေသးေသာ ကာမစၧႏၵျဖစ္လာ၏။ ျဖစ္ျပီးေသာ ကာမစၧႏၵသည္ တိုးပြားက်ယ္ျပန္႔လာ၏။
   ၂။ ထိပါးမွဳအမ်က္ထြက္မွဳ ပဋိက၏ အာရံုနိမိတ္၌ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ႏွလံုးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေသးေသာ ဗ်ာပါဒ ျဖစ္လာ၏။ ျဖစ္ျပီးေသာ ဗ်ာပါဒသည္ တိုးပြားက်ယ္ျပန္႔လာ၏။
   ၃။ မေမြ႔ေလ်ာ္ျခင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း၊ ထမင္းအဆိပ္တက္ျခင္း စိတ္၏ဆုတ္ႏွစ္ျခင္းတို႔၌ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ႏွလံုးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေသးေသာ ထိန မိဒၶ ျဖစ္လာ၏။ ျဖစ္ျပီးေသာ ထိန မိဒၶသည္ တိုးပြား က်ယ္ျပန္႔လာ၏။
   ၄။ စိတ္၏ မျငိမ္းေအးမႈ၌ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ႏွလံုးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေသးေသာ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳ စၥ ျဖစ္လာ၏။ ျဖစ္ျပီးေသာ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳ စၥသည္ တိုးပြား က်ယ္ျပန္႔လာ၏။
   ၅။ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ ၀ိစိကိစၧာ၏တည္ရာ အာရံုတို႔၌ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ႏွလံုးသြင္းျခင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေသးေသာ ၀ိစိကိစၧာသည္ ျဖစ္လာ၏။ ျဖစ္ျပီးေသာ ၀ိစိကိစၧာသည္ တိုးပြားက်ယ္ျပန္႔လာ၏။

>> ကာမစၧႏၵ နီ၀ရဏကို ပယ္စြန္႔ႏိုင္ရန္
   ၁။ အသုဘနိမိတ္ကို သင္ယူရမည္။
   ၂။ အသုဘ ဘာ၀နာကို အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ ပြားမ်ားရမည္။
   ၃။ ဣေျႏၵေယ ၆ပါးတို႔ ၌ လံုျခံဳေသာ တံခါးရွိျခင္း
   ၄။ စားဖြယ္ ေဘာဇဥ္ အတိုင္း အရွည္ကိုသိျခင္း
   ၅။ မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္းရွိျခင္း
   ၆။ သင့္ေတာ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ စကားကိုသာ ေျပာဆိုျခင္း

>> ဗ်ာပါဒနီ၀ရဏကို ပယ္စြန္႔ႏိုင္ရန္
   ၁။ ေမတၱာ၏အေၾကာင္းနိမိတ္ကို သင္ယူျခင္း
   ၂။ ေမတၱာ ဘာ၀နာပြားမ်ားျခင္း
   ၃။ သတၱ၀ါတို႔၏ ကံသာလ်ွင္ ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာရွိသည္၏ အျဖစ္ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၄။ ေဒါသ၏ အျဖစ္၊ ေမတၱာ၏အက်ိဳးတို႔ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၅။ ေမတၱာျဖင့္ေနေလ့ရွိေသာ မိတ္ေကာင္းရွိျခင္း
   ၆။ ေမတၱာႏွင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာစကားေျပာဆိုျခင္းတို႔ကို ပြားမ်ားကာ အမ်က္ေဒါသ ဗ်ာပါဒကို ပယ္စြန္႔ရမည္။

>> ထိန မိဒၶ နီ၀ရဏကို ပယ္စြန္႔ႏိုင္ရန္
   ၁။ ထိန မိဒၶ နီ၀ရဏ အေၾကာင္းကို သင္ယူျခင္း
   ၂။ ဣရိယာပုတ္ ေျပာင္းလဲေပးျခင္း
   ၃။ အေရာင္ အလင္းကို ႏွလံုးသြင္းျခင္း
   ၄။ ဟင္းလင္းျပင္ လြင္တီးေခါင္၌ေနျခင္း
   ၅။ ထိန မိဒၶ နီ၀ရဏကို ႏွိဳင္နင္းေသာ မိတ္ေကာင္းရွိျခင္း
   ၆။ ထိန မိဒၶ နီ၀ရဏ ပါယ္ျခင္းအား ေလ်ာက္ပတ္ေသာ စကားကို ေျပာဆိုျခင္းတို႔သည္ ထိန မိဒၶ ကို ပါယ္ႏိုင္ေၾကာင္းမ်ားျဖစ္၏။

>> ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥ နီ၀ရဏ ကို ပါယ္စြန္႔ရန္
   ၁။ နာၾကားေသာတရား ဗဟုသုတမ်ားျခင္း
   ၂။ အဖန္ဖန္ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း
   ၃။ သင့္၊ မသင့္၌ လိမၼာကြ်မ္းက်င္ျခင္း
   ၄။ ၾကီးေသာသူတို႔ကို မွီ၀ဲေပါင္းသင္းျခင္း (အေတြ႔ အၾကံဳ ဗဟုသုတ သခၤန္းစာယူရန္)
   ၅။ မိတ္ေဆြေကာင္းကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၆။ သင့္ေလ်ာ္ေသာစကားကို ျပာဆိုျခင္းတို႔သည္ ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥ နီ၀ရဏ ကို ပါယ္စြန္႔ရမည္။

>> ၀ိစိကိစၧာ နီ၀ရဏကိုပါယ္စြန္႔ႏိုင္ရန္
   ၁။ နာၾကားေသာတရား ဗဟုသုတမ်ား
   ၂။ ရတနာ ၃ပါးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အဖန္ဖန္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း
   ၃။ သင့္ မသင့္၌၊ လိမၼာကြ်မ္းက်င္ျခင္း
   ၄။ သဒၶါတရား မ်ားျပားျခင္း
   ၅။ သဒၶါေကာင္းေသာ မိတ္ေကာင္းရွိျခင္း
   ၆။ ရတနာ ၃ပါးႏွင့္စပ္ေသာ စကားမ်ားေျပာဆိုျခင္းတို႔သည္ ၀ိစိကိစၧာ ပါယ္ႏိုင္ေၾကာင္းမ်ားျဖစ္၏။

>> ခႏၶာ ၅ပါးကို ဆင္ျခင္ျခင္း အပိုင္း
   ၁။ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္၊ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ရုပ္အားလံုးကို ရူပကၡႏၶာဟုေခၚသည္။
   ၂။ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္၊ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ေ၀ဒနာအားလံုးကို ေ၀ဒနကၡႏၶာဟုေခၚသည္။
   ၃။ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္၊ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ သညာအားလံုးကို သညကၡႏၶာဟုေခၚသည္။
   ၄။ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္၊ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ရုပ္အားလံုးကို သခၤါရကၡႏၶာဟုေခၚသည္။
   ၅။ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္၊ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ၀ိညာဏ္အားလံုးကို ၀ိညာဏကၡႏၶာဟုေခၚသည္။

>> ဥပါဒါနကၡႏၶာ ၅ပါး
   ၁။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရံုျဖစ္၍ စြဲလန္းအပ္ေသာ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ရုပ္အားလံုးကို ရူပုပါဒါနကၡႏၶာ ဟုေခၚသည္။
   ၂။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရံုျဖစ္၍ စြဲလန္းအပ္ေသာ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ေ၀ဒနာအားလံုးကို ေ၀ဒႏုပါဒါနကၡႏၶာ ဟုေခၚသည္။
   ၃။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရံုျဖစ္၍ စြဲလန္းအပ္ေသာ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ သညာအားလံုးကို သညဳ ပါဒါနကၡႏၶာ ဟုေခၚသည္။
   ၄။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရံုျဖစ္၍ စြဲလန္းအပ္ေသာ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ သခၤါရအားလံုးကို သခၤါရုပါဒါနကၡႏၶာ ဟုေခၚသည္။
   ၅။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရံုျဖစ္၍ စြဲလန္းအပ္ေသာ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳ ပၸန္ အတြင္း၊ အျပင္၊ အၾကမ္း၊ အႏု၊ အယုတ္၊ အျမတ္၊ အေ၀း၊ အနီး ျဖစ္ေသာ ၀ိညာဏ္အားလံုးကို ၀ိညဳ ပါဒါနကၡႏၶာ ဟုေခၚသည္။

   ေလာကီ ျဖစ္ေစ၊ ေလာကုတၱရာျဖစ္ေစ၊ ခႏၶာဖြဲ ႔၍ ရေကာင္းသမ်ွ တရားအားလံုးကို သိမ္းၾကံဳး၍ ျပေတာ္မူျခင္းငွာ ပထမ ခႏၶာေဒသနာေတာ္ကို ေဟာျပေတာ္မူသည္။ ၀ိပႆ     နာ ရွဳပြားေသာအခါ၌ကား ေလာကုတၱရာခႏၶာမ်ားကို အာရံုျပဳ၍ မရွဳပြားရ၊ ၀ဋ္ ဒုကၡတရားေတြကို အာရံုျပဳ၍ ရွဳ ပြားမွ ခႏၶာမ်ားကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ သေဘာ ထင္ျမင္ႏိုင္မည္။ ၀ိပႆ     နာရွဳရန္အတြက္ ဥပါဒါနကၡႏၶာမ်ားကို ေဟာျပေတာ္မူသည္။

>> ခႏၶာ ၅ပါး၏ ဥပမာမ်ား
   ၁။ ရုပ္သည္ ေ၀ဒနာ၏ မွီရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စားဖြယ္ထည့္ေသာ အိုးခြက္ပန္းကန္ႏွင့္ တူ၏။
   ၂။ ေ၀ဒနာသည္ သာယာအပ္ေသာေၾကာင့္ စားေသာက္ဖြယ္ရာႏွင့္ တူ၏။
   ၃။ သညာသည္ ေ၀ဒနာကို သာယာျခင္းကို ရေၾကာင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဟင္းလ်ာႏွင့္ တူ၏။ (ဟင္းလ်ာဆိုတာ ခ်က္ဖို ႔၊ ျပဳတ္ဖို ႔ အစိမ္းကို ဆိုလိုသည္)
   ၄။ သခၤါရတို႔သည္ ေ၀ဒနာဟူသည္ စားေသာက္ဖြယ္ရာကို ျပဳျပင္တတ္ေသာေၾကာင့္ လုပ္ေကြ်းသူႏွင့္ တူသည္။
   ၅။ ၀ိညာဏ္တို႔သည္ ေ၀ဒနာဟူေသာ စားေသာက္ဖြယ္ရာကို ခံစားတတ္ေသာေၾကာင့္ စားသံုးသူႏွင့္ တူသည္။

>> ပါ႒ိေတာ္လာ ခႏၶာကို ရွဳ ပြါးပံု
   ၁။ ဣတိရူပံ
   ၂။ ဣတိရူပႆ      သမုဒေရာ
   ၃။ ဣတိရူပႆ      အထကေမာ

   ၁။ ရုပ္တရားကား ဤမ်ွ ၂၈ပါး၊ ဤသို႔ ေဖာက္ျပန္ျခင္း သေဘာ လကၡဏာရွိ၏။
   ၂။ ရုပ္တရား၏ ျဖစ္ေၾကာင္းကား အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ၊ အာဟာရ ျဖစ္ျခင္း လကၡဏာအားျဖင့္ ၅ပါး အတိုင္း အရွည္ ရွိ၏။
   ၃။ ရုပ္တရား၏ ခ်ဳပ္ေၾကာင္းကား အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ၊ အာဟာရ ခ်ဳပ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း လကၡဏာအားျဖင့္ ၅ပါး အတိုင္း အရွည္ ရွိ၏။
   ၄။ ေ၀ဒနာ၏ ျဖစ္ေၾကာင္း ခ်ဳပ္ေၾကာင္းမွာ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ၊ ဖႆ      ျဖစ္ျခင္း၊ ခ်ဳပ္ျခင္း တို႔ပင္ျဖစ္သည္။
   ၅။ သညာႏွင့္ သခၤါရတို႔၏ ျဖစ္ေၾကာင္း ခ်ဳပ္ေၾကာင္းသည္လည္း ေ၀ဒနာႏွင့္ တူသည္။
၀ိညာဏ္၏ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ခ်ဳပ္ေၾကာင္းမွာ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ၊ နာမ္၊ ရုပ္ျဖစ္ျခင္း ခ်ဳပ္ျခင္း တို႔ပင္ျဖစ္သည္။

>> ခႏၶာကို ရွဳ ပြါးရန္
   ရုပ္တရား၊ နာမ္တရား တစ္ပါးပါး၌ သိသိ တာတာ ထင္ရွားတာကို မွတ္ယူႏိုင္သည္။

>> အာယတနာပိုင္း
   သံသရာကို ခ်ဲ ႔တတ္ ရွည္လ်ားတတ္ေသာေၾကာင့္ အာယတန ဟုေခၚသည္။
   ေလာက၌ တစ္စံုတစ္ရာကို ခ်ဲ ႔ထြင္မွဳ ျပဳရာ၌
      ၁။ အခ်ဲ ႔ခံစရာ
      ၂။ ခ်ဲ ႔သည့္ လက္နက္ ကိရိယာ
      ၃။ ခဲ် ႔ေပးမည့္သူ ၃မ်ိဳ း ေပါင္းစပ္ေပးဖို႔ လိုအပ္သည္။

   ထို႔အတူ သံသရာကို ခ်ဲ ႔ထြင္မႈျပဳ ရာတြင္လည္း
      ၁။ အခ်ဲ ႔ခံစရာ အတြင္း အာယတန ၆ပါး
      ၂။ ခ်ဲ ႔သည့္ လက္နက္ ကိရိယာ အျပင္ အာယတန ၆ပါး
      ၃။ ခဲ် ႔ေပးမည့္သူ ၀ိညာဏ အာယတန ၆ပါး မူတည္ ၃မ်ိဳး ရွိသည္။

   အခ်ဲ ႔ခံစရာ အာယတနာ ၆ပါး
      ၁။ စကၡာယတန - မ်က္စိမွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
      ၂။ ေသာတာယတန - နားမွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
      ၃။ ဃနာယတန - ႏွာေခါင္းမွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
      ၄။ ဇိ၀ွါယတန - လ်ွာမွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
      ၅။ ကာယာယတန - ကိုယ္မွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
      ၆။ မနာယတန - စိတ္မွာ ရွိေသာ ရုပ္အၾကည္ဓါတ္
         ၎တုိ႔ကို ပသာဒ ၆ပါး၊ ဒြါရ ၆ပါး၊ ၀တၳဳ ၆ပါးဟုလည္း ေခၚေသးသည္။

   ခ်ဲ ႔ေပးေသာ လက္နက္ ကိရိယာ အျပင္အာယတန ၆ပါး
      ၁။ ရူပါရံု - အဆင္းရုပ္ဓါတ္
      ၂။ သဒၵါရံု - အသံရုပ္ဓါတ္
      ၃။ ဂႏၶာရံု - အနံ႔ရုပ္ဓါတ္
      ၄။ ရသာရံု - အရသာ ရုပ္ဓါတ္
      ၅။ ေဖာ႒ာဗာရံု - ေတြ႔ထိရုပ္ဓါတ္
      ၆။ ဓမၼာရံု - သိစရာ ရုပ္ နာမ္ ပညတ္ ဓမၼဓါတ္
         ၎တို႔ကို အာရံု ၆ပါးဟု ေခၚေသးသည္။

   ခ်ဲ႔ေပးမည့္သူ ၀ိညာဏ အာယတန ၆ပါး
      ၁။ စကၡဳ၀ိညာဏ္ - ျမင္သိစိတ္
      ၂။ ေသာတ၀ိညာဏ္ - ၾကားသိစိတ္
      ၃။ ဃာန၀ိညာဏ္ - နံသိစိတ္
      ၄။ ဇိ၀ွါ၀ိညာဏ္ - စားသိစိတ္
      ၅။ ကာယ၀ိညာဏ္ - ထိသိစိတ္
      ၆။ မေနာ၀ိညာဏ္ - မ်ိဳးစံုသိစိတ္
         ၎တို႔ကို ၀ိညာဏ္ ၆ပါး၊ ၀ိညာဏဓါတ္ ၆ပါး၊ အသိဓါတ္ ၆ပါး ဟု ေခၚေသးသည္။

   >> အတြင္းအာယတန ရွဳ ပံု
      မ်က္စိကို သိ၏ဟု ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူရာ၌ မ်က္စိသည္ မျမဲ၊ မ်က္စိသည္ ဆင္းရဲ၏။ ဆင္းရဲေသာ မ်က္စိသည္ ကိုယ္၊ အတၱ မဟုတ္။ ကိုယ္အတၱမဟုတ္ေသာ မ်က္စိသည္ ငါ မဟုတ္၊ ငါ့ကိုယ္ အတၱ မဟုတ္၊ ၀ိပႆ     နာပညာျဖင့္ ဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ သိျမင္ရမည္။
      ဤသို႔ရွဳ ျမင္ေသာသူသည္ မ်က္စိ၌လည္း ျငီးေငြ႔၏ စြဲမက္မွဳကင္း၏။ ကိေလေသာမွ လြတ္ေျမာက္၏။ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္ျပီ ဟု အသိဥာဏ္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။

   မွတ္ခ်က္။ က်န္ေသာ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လ်ွာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ တို႔၌လည္း နည္းတူ ရွဳရမည္။ မိမိစိတ္ၾကိဳက္ မျဖစ္၊ ဆင္းရဲသည္ျဖစ္၍ အနတၱ ဟူလို။

   >> အျပင္အာယတန ရွဳပြါးပံု
      အဆင္းရူပါရံုတို႔သည္ မျမဲကုန္၊ မျမဲေသာ အဆင္း ရူပါရံုသည္ ဆင္းရဲ၏။ ဆင္းရဲေသာ အဆင္း ရူပါရံုသည္ ကိုယ္၊ အတၱ မဟုတ္။ ကိုယ္ အတၱ မဟုတ္ေသာ အဆင္း ရူပါရံုကို ဤ အဆင္းရူပါရံုသည္ ငါ့ဥစၥာ မဟုတ္၊ ငါ မဟုတ္၊ ငါ ကိုယ္ အတၱ မဟုတ္ဟု ၀ိပႆ     နာပညာျဖင့္ ဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ သိျမင္ေအာင္ ရွဳ ရမည္။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ သိျမင္ျခင္းသည္ ၀ိပႆ     နာပညာျဖစ္သည္။
      ဤသို႔ ရွဳေသာ ၾကား၊ အျမင္ ရွိေသာ အရိယာ သာ၀ကသည္ အဆင္းကိုလည္း ျငီးေငြ ႔၏။ စြဲမက္မႈကင္း၏။ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္၏။ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္ျပီဟု သိ၏။ ပဋိသေႏၶေနမႈကုန္ျပီ၊ ျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္သံုးျပီးျပီ၊ မဂ္ကိစၥျပဳျပီးျပီ၊ တစ္ပါးေသာ ျပဳဖြယ္ မရွိေတာ့ျပီဟု သိ၏။

မွတ္ခ်က္။ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အေတြ႔အထိ၊ သေဘာတရားတို႔ကိုလည္း နည္းတူ ရွဳမွတ္ရမည္။

>> ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး
    ေဗာဇၥ်င္ဆိုတာ သိျခင္းငွါျဖစ္လို႔ သိ၏။

>> ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး ဆင္ျခင္ျခင္း အပိုင္း
   သိျခင္းငွါျဖစ္ကုန္ေသာေၾကာင့္ ေဗာဇၥ်င္လို႔မည္ကုန္၏။ သိတတ္ကုန္၊ တစ္ဖန္ သိတတ္ကုန္၊ ေနာက္တစ္ဖန္ သိတတ္ကုန္၊ ေကာင္းစြာ သိတတ္ကုန္ေသာေၾကာင့္ ေဗာဇၥ်င္လို႔ မည္ကုန္၏။
    ေဗာဇၥ်ဂၤဟူေသာ စကားလံုးကို ေဗာဓိအေပါင္း အဂၤ ဟူ၍ ႏွစ္ပုဒ္ ခြဲႏိုင္သည္။
    ေဗာဓိ + အဂၤ
    ေဗာဓိဆိုသည္မွာ သစၥာေလးပါးတို႔ကို ေကာင္းစြာ သိျမင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
   အဂၤဆိုသည္မွာ အဂၤါအစိတ္အပုိင္းဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
   ေဗာဇၥ်င္ဂၤဆိုသည္မွာ သစၥာေလးပါးတို႔ကို သိျမင္ရန္ လိုအပ္ေသာ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းဟူ၍ နားလည္ရမည္။ တရားက်င့္သူသည္ ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး ျပည့္စံုရမည္။

>> ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး
   ၁။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ သတိသည္ သတိသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၂။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ပညာသည္ ဓမၼ၀ိဇယသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၃။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ၀ီရိယသည္ ၀ီရိယသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၄။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ပီတိသည္ ပီတိသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၅။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ပႆသဒိသည္ ပႆသဒိသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၆။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ သမာဓိသည္ သမာဓိသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   ၇။ ေကာင္းျမတ္ ျပည့္စံုစြာ သိျမင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ဥေပကၡာသည္ ဥေပကၡာသေမၺာဇၥ်င္ မည္၏။
   အေရးၾကီးဆံုးသည္ သတိသေမၺာဇၥ်င္ ျဖစ္၏။

>> သတိ သံုးမ်ိဳး
   ၁။ ရွဳပြါးေနေသာ အာရံု ျပတ္မသြား၊ ေပ်ာက္မသြားေစရန္ ယင္းအာရံုေနာက္သို႔ လိုက္ပါ ကပ္ပါေနေသာ သတိတစ္မ်ိဳး (ဥပၸဂဏွာ သတိ)
   ၂။ ယင္းသတိေၾကာင့္ ရွဳပြါးေနေသာ အာရံုသည္ အျပတ္နဲ၊ အေပ်ာက္နဲကာ ေရးေရးေပၚေနေသာ အဆင့္မွ ခပ္ထင္းထင္းၾကီး ေပၚလာေအာင္ ထိန္းေပးထားေသာ သတိတစ္မ်ိဳး (အသေမၺာတ သတိ)
   ၃။ ယင္းသတိကား တင္ထားေပးေသာ အာရံုကို မိမိရရ ဥာဏ္ျဖင့္ သံုးသပ္ႏိုင္ရန္ ေစာင့္ေရွာက္ထားႏိုင္ေသာ သတိတစ္မ်ိဳး (အာရကၡ သတိ)

>> သတိသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလးပါး
   သတိသမၺဇဥ္ အျမဲယွဥ္၍
   ၾကဥ္ေလမု႒၊ မီရ သတိမွာ
   ဓိမုတၱာဟု ေလးျဖာသတိ ပြါးေၾကာင္းတည္း။

   ၁။ ကိုယ္ကိစၥ၊ စိတ္ကိစၥ အားလံုးတို႔၌ အျမဲတမ္း သတိထား၍ ေနျခင္း
   ၂။ သတိ မရွိ၊ ေမ့ေလ်ာ ့ေပါ့ဆ ျပဳလုပ္ေျပာဆိုတတ္သူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
   ၃။ သတိရွိ၍ မေမ့မေလ်ာ ့ မေပါ့မဆ ျပဳလုပ္ေျပာဆိုတတ္သူကို ေပါင္းသင္းျခင္း၊
   ၄။ အရာရာ၌ သတိကို ေရွ ႔သြားျပဳခါ၊ သတိအားေကာင္းေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း။

>> ဓမၼ၀ိဇယသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   ဖန္ဖန္ေမးမွဳ ၊  ၀တၳဳစင္ေစ
   ဣေျႏိၵေရမွ် ၊ ဗာလကိုၾကဥ္
   ဥာဏ္ရွိယွဥ္မွ ၊ ဆင္ျခင္နက္လွ
   ဓိမုတၱဟု ဥာဏပြါးေၾကာင္း ခုနစ္တည္း။

   ၁။ ခႏၶာ အာယတန စသည္တို႔၏ အနက္ အဓိပၸါယ္ကို အဖန္ဖန္ ေမးျမန္းျခင္း (မွတ္သားျခင္း)
   ၂။ ကိုယ္တြင္း ကိုယ္ပ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္မႈကိုျပဳ ျခင္း
   ၃။ သဒၶါ၊ ၀ီရိယ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာ စေသာ ဣေျႏိၵေရ ငါးပါးမွာ ညီမ်ွေစျခင္း
   ၄။ ပညာ မရွိသူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
   ၅။ ျဖစ္ ပ်က္ကို သိေသာ ပညာရွိကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၆။ သိမ္ေမြ ႔နက္နဲ ခက္ခဲေသာ တရားတို႔ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၇။ အရာရာ၌ ပညာကို ေရွ ႔သြားျပဳ ကာ၊ ပညာအားေကာင္းလာေအာင္ ေလ့က်င့္ျခင္း

>> ၀ီရိယသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   ပါယ္ေဘး ဆင္ျခင္ ၊ ျမင္မည့္ အကိ်ိဳး
   လမ္းရိုး လိုက္ရာ ၊ ပိဏၭပစယ
   ဒါယဇၨဟု ၊ သတၳဳ ျမတ္ဘိ
   ဇာတိ မဟထ ၊ သျဗဟၼဇာရိ
   မမီ လူပ်င္း ၊ မီတင္း အာရဒၶ
   ဓိမုတၱဟု လံုလပြါးေၾကာင္း ဆယ့္တစ္တည္း။

   ၁။ အပါယ္ေဘးကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၂။ ၀ီရိယ အက်ိဳးကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၃။ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ ထြက္ေျမာက္ျခင္းငွာ သြားေရာက္အပ္ေသာလမ္းကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၄။ အမ်ားျပည္သူတို႔၏ ဆြမ္းကို တံု႔ျပန္ပူေဇာ္ျခင္း
   ၅။ အေမြခံထိုက္သည္ အျဖစ္ ျမတ္သည့္အျဖစ္ကို ဆင္ျခင္ျခင္း (ဓမၼအေမြ ခံယူထိုက္ျခင္း ဟူလို)
   ၆။ ဘုရားရွင္၏ ျမတ္သည့္အျဖစ္ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၇။ အမ်ိဳးဇာတ္၏ ျမတ္သည့္အျဖစ္ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၈။ အေပါင္းအေဖာ္တို႔၏ ျမတ္သည့္အျဖစ္ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၉။ ပ်င္းရိသူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
  ၁၀။ ၀ီရိယရွိသူကို ေပါင္းသင္းျခင္း
  ၁၁။ အရာရာ၌ ၀ီရိယကို ေရွ ႔သြားျပဳကာ ၀ီရိယအားေကာင္းလာေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း

>> ပီတိသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   သတၱႏုႆတိ  ၊ ၾကဥ္ဘိလူခ
   သိနိတၱာရွာ ၊ သဗါတသို႔
   ဓိမုတၱ မယုတ္ပီတိ ဆယ့္တစ္တည္း။

   ၁။ ဗုဒၶြါႏုႆ     တိ - ဘုရားဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၂။ ဓမၼါႏုႆ     တိ - တရားဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၃။ သံဃာႏုႆ     တိ - သံဃာဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၄။ သီလာႏုႆ     တိ - မိမိ၏ သီလကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၅။ စာဂါႏုႆ     တိ - မိမိ၏ စြန္႔ၾကဲမႈကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၆။ ေဒ၀တာႏုႆ     တိ - နတ္ျဗဟၼာတို႔ကို သက္ေသထား၍ မိမိ၏သဒၶါစေသာဂုဏ္တို႔ကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း
   ၇။ ဥပသမာႏုႆ     တိ - ကိေလသာျငိမ္းျခင္းကို အဖန္ဖန္ ေအာက္ေမ့ျခင္း (တဒဂၤ တခဏ ကိေလသာျငိမ္းျခင္းကို ဆင္ျခင္ျခင္း)
   ၈။ သဒၶါတရား မရွိ၊ ၾကမ္းတမ္း ေခါင္းပါးသူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
   ၉။ သဒၶါတရားမ်ားေသာသူကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၁၀။ သဒၶါတရားျဖစ္ေစေသာ တရားေဒသနာမ်ားကို ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ျခင္း
   ၁၁။ အရာရာ၌ ကို ပီတိကိုေရွ ႔သြားျပဳကာ ပီတိအားေကာင္းလာေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း

>> ပႆ     ဒၶိ သေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   ေဘာဇဥ္ မြန္ျမတ္ ၊ ေလ်ာက္ပတ္ ဥတု
   သုခ ဣရိယာ ၊ မစၧာ ပေယာဂ
   ပါရက ၾကဥ္ ၊ ယွဥ္ အသာရ႒
   ဓိမုတၱ မွတ္ ပႆ ပြါးေၾကာင္း ခုနစ္တည္း။

   ၁။ မြန္ျမတ္ေသာ ေဘာဇဥ္ကို မွီ၀ဲျခင္း
   ၂။ ခ်မ္းသာေစေသာ ဥတုကို မွီ၀ဲရျခင္း
   ၃။ ခ်မ္းသာေစတတ္ေသာ ဣရိယာပုတ္ကို မွီ၀ဲျခင္း
   ၄။ အလယ္အလတ္ျဖစ္ေသာ လံု ႔လ၀ီရိယရွိျခင္း
   ၅။ ပူပန္သူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
   ၆။ စိတ္ျငိမ္းေအးသူကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၇။ အရာရာ၌ ကို ပႆဒၶိကို ေရွ ႔သြားျပဳကာ ပႆ     ဒၶိ အားေကာင္းလာေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း

>> သမာဓိသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   ၀တၳဳ စင္ေစ ၊ ဣေျႏိၵေရ မွ်စြာ ၊ လိမၼာနိမိတၱ
   ပဂၢဟ ၊ နိဂၢဟ ၊ သံသမၸဟတ ၊ ဥေပကၡာ ႏွင့္
   ပ်ံ ႔လြင့္သူၾကဥ္ ၊ တည္ၾကည္ ယွဥ္ကာ
   ဇန ၀ိေမာက္ ဓိမုတ္ ေလ်ာက္တည္း။

   ၁။ ကိုယ္တြင္း ကိုယ္ပ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ျခင္း
   ၂။ သဒၶါ စေသာ ဣေျႏိၵေရမ်ား ညီမွ်ျခင္း
   ၃။ ကသိုဏ္း နိမိတ္ ၊ အသုဘ နိမိတ္တို႔၌ ကြ်မ္းက်င္ျခင္း
   ၄။ ဘာ၀နာစိတ္ကို ခ်ီးေျမွာက္သင့္ရာ၌ ခ်ီးေျမွာက္ျခင္း
   ၅။ ဘ၀နာစိတ္ကို ႏွိမ္သင့္ရာအခါ၌ ႏွိမ္ျခင္း
   ၆။ ဘာ၀နာစိတ္ကို ရႊင္သင့္ရာအခါ၌ ရႊင္ျခင္း
   ၇။ ဘာ၀နာစိတ္ကို လစ္လ်ဴရွဳ သင့္ေသာအခါ၌ လစ္လ်ဴရွဳျခင္း
   ၈။ စိတ္မတည္ၾကည္သူကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
   ၉။ စိတ္တည္ၾကည္သူကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၁၀။ စ်ာန္ ၀ိေမာကၡ တို႔ကို ဆင္ျခင္ျခင္း
   ၁၁။ အရာရာ၌ ကို သမာဓိကို ေရွ ႔သြားျပဳကာ သမာဓိ အားေကာင္းလာေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း

>> ဥေပကၡာသေမၺာဇၥ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း
   ၁။ သတၱ၀ါတို႔၌ လစ္လ်ဴရွဳျခင္း
   ၂။ သခၤါရတို႔၌ လစ္လ်ဴရွျခင္း
   ၃။ သတၱ၀ါ သခၤါရတို႔၌ ခ်စ္တတ္သူကို လစ္လ်ဴရွဳျခင္း
   ၄။ သတၱ၀ါ သခၤါရတို႔ကို လစ္လ်ဴရွဳတတ္သူကို ေပါင္းသင္းျခင္း
   ၅။ အရာရာ၌ ကို ဥေပကၡာတို႔ကို ေရွ ႔သြားျပဳကာ ဥေပကၡာ အားေကာင္းလာေအာင္ ေမြးျမဴျခင္း

   ေဗာဇၥ်င္တရားတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူေသာအခါ၌သာလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား အဆံုးအမ သာသနာ၌သာ ျဖစ္ကုန္၏။
   ဤေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါးတို႔ကို ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာပြါးမ်ားသည္ရွိေသာ္ သံသရာတည္းဟူေသာ ဤဘက္ကမ္းမွ နိဗၺာန္တည္းဟူေသာ ဟိုဘက္ကမ္းသို႔ ေရာက္ႏိုင္၏ဟု ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူသည္။

>> သစၥာေလးပါးကို ဆင္ျခင္ျခင္း အပိုင္း
   သစၥာဆိုသည္မွာ သူ႔အမည္ ၊ သညာ ႏွင့္ သူ႔သဘာ၀ အစဥ္ထာ၀ရ ညီညြတ္ေျဖာင့္မွန္သည္ကို သစၥာဟုေခၚသည္။ သမုတိသစၥာႏွင့္ ပရမတၳသစၥာဟု သစၥာႏွစ္မ်ိဳး ရွိ၏။
   ေလာကီဘံုသား လူအမ်ားတို႔၏ ေျပာရုိးဆိုစဥ္ျဖစ္ေသာ သတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္း ကိုက္ညီေျဖာင့္မွန္ျခင္းသည္ သမုတိသစၥာမည္၏။
   ဓမၼသဘာ၀အားျဖင့္ အလြန္ဟုတ္မွန္ေသာ ရွိ ၊ မရွိ သေဘာသည္ ပရမတၳသစၥာမည္၏။ သမုတိသစၥာသည္ အေခၚအေ၀ၚအားျဖင့္သာ ရွိျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
   ပရမတၳသစၥာသည္ တကယ္ ရွိျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ တရားက်င့္ရာ၌ အေခၚရွိျဖစ္ေသာ သမုတိသစၥာ ပညတ္ကို ဖယ္ခြါ၍ တကယ္ရွိေသာ ပရမတၳသစၥာ ၊ ရုပ္ ၊ နာမ္ သေဘာတရားတို႔ကို ရွဳ မွတ္ရသည္။

>> ၁။ ဒုကၡအရိယသစၥာအဖြင့္
   ဤဒုကၡသစၥာသည္ မ်ားစြာေသာ ေဘးရန္တို႔၏ တည္ရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စက္ဆုပ္အပ္ ကဲ႔ရဲ ႔အပ္၏။
   အခ်ိန္မေရြး ေနရာမေရြး ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ မေရြး အားလံုးအတြက္ ဆင္းရဲျခင္းသေဘာျဖစ္ေသာ အမွန္တရားသည္ ဒုကၡသစၥာျဖစ္၏။

>> ဒုကၡ၁၂မ်ိဳး
   ၁။ ဇာတိဒုကၡ
   ၂။ ဇရာဒုကၡ
   ၃။ မရဏဒုကၡ
   ၄။ ေသာကဒုကၡ
   ၅။ ပရိေဒ၀ဒုကၡ
   ၆။ ဒုကၡဒုကၡ
   ၇။ ေဒါမနႆ     ဒုကၡ
   ၈။ ဥပယာသဒုကၡ
   ၉။ အပီယ သံပေယာဂဒုကၡ
   ၁၀။ ခ်စ္ခင္သူႏွင့္ ေကြကင္းရသည့္ ဒုကၡ
   ၁၁။ လိုတာမရဒုကၡ
   ၁၂။ ဥပါဒါနကၡႏၶာဒုကၡ
   မအိုခ်င္၊ မနာခ်င္၊ မေသခ်င္လို႔ တရားက်င့္ရျခင္း ျဖစ္သည္။

>> ဇာတိဒုကၡ
   ဇာတိဒုကၡဆိုသည္မွာ အမိ၀မ္း၌ ကိန္းေအာင္းေသာ သတၱ၀ါတို႔၏ ပဋိသေႏၶအခါမွစ၍ ေမြးဖြားခ်ိန္တိုင္ေအာင္ကာလကို ဇာတိဒုကၡဟုေခၚသည္။
   မ်ားစြာေသာဒုကၡတို႔၏ အစပိ်ဳးရာ တည္ရွိရာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဇာတိပိဒုကၡမည္၏။

>> ဇရာဒုကၡ
   ဇရာဒုကၡဆိုသည္မွာ ခႏၶာတို႔၏ ေဟာင္းေျမ ႔ရင့္ေရာ္ေသာ ဆံျဖဴသြားက်ိဳးျခင္း စေသာ ထင္ရွားေသာ ဇရာပင္ျဖစ္သည္။

>> မရဏဒုကၡ
   မရဏဒုကၡဆိုသည္မွာ ခႏၶာရသူတို႔၏ အသက္ကုန္ျခင္း၊ ကံကုန္ျခင္းစေသာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အသက္ဇီ၀ိန္ ကင္းျပတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

>> ေသာကဒုကၡ
   ေသာကဒုကၡဆိုသည္မွာ ပ်က္စီးျခင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေတြ႔ၾကံဳရသူ၏ စိတ္ပူပန္ျခင္း၊ ဆင္းရဲသည့္သေဘာ
ဒုကၡျဖစ္၏။

>> ပရေဒ၀ဒုကၡ
   ပရိေဒ၀ဒုကၡဆိုသည္မွာ ပ်က္စီးျခင္းေတြ႔ၾကံဳသူ၏ မ်က္ရည္ထြက္ခါ ငိုေၾကြးရျခင္းဒုကၡမ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။

>> ဒုကၡဒုကၡ
   ဒုကၡဒုကၡဆိုသည္မွာ ကိုယ္၌ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္၏။

>> ေဒါမနႆ     ဒုကၡ
   ေဒါမနႆ     ဒုကၡဆိုသည္မွာ စိတ္၌ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္၏။

>> ဥပယာသဒုကၡ
   ဥပယာသဒုကၡဆိုသည္မွာ ေဆြမ်ိဳးပ်က္စီးျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ ႏွိပ္စက္ခံရေသာသူ၏ လြန္ကဲစြာ လြန္မင္းစြာ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္သည္။

>> ဆီအိုး ဥပမာ
   အပူေပးထားေသာ ဆီအိုးျဖင့္ ဥပမာျပရေသာ္ ဆီပူလာ၍ ထြက္လာေသာ အပူေငြ ႔သည္ ေသာကႏွင့္ တူ၏။ လြန္စြာပူလာ၍ လွ်ံက်လာေသာ အျဖစ္သည္ ပရိေဒ၀ႏွင့္ တူ၏။
   လြန္ကဲစြာပူ၍ ဆီအိုး၌ ဂ်ိဳးကပ္ က်န္ရစ္ေသာ အျဖစ္သည္ ဥပယာသႏွင့္ တူ၏။

>> မွတ္ခ်က္
   ဒုကၡ၏တည္ရာအေၾကာင္းသည္ ခႏၶာျဖစ္သည္။ ခႏၶာခ်ဳပ္ေၾကာင္းသည္ ဒုကၡ၏ခ်ဳပ္ေၾကာင္းတည္း။
 
   ခႏၶာအသစ္ ျပန္လာျဖစ္
   စင္စစ္ ဆင္းရဲသာ။

   ဆင္းရဲဒုကၡ မွန္သမွ်သည္ ခႏၶာကို အေၾကာင္းျပဳ ျဖစ္လာၾကသည္။
   ခႏၶာရွိလွ်င္ ဒုကၡျဖစ္သည္။ ခႏၶာအသစ္ျဖစ္လွ်င္ ဆင္းရဲဒုကၡ မုခ်မေတြ ျဖစ္လာလိမ့္ဦးမည္သာျဖစ္သည္။

   ခႏၶာအသစ္ ျပန္မျဖစ္
   စင္စစ္ ျမတ္ခ်မ္းသာ။

   ဆယ့္ႏွစ္မ်ိဳးေသာ ဆင္းရဲဒုကၡသည္ ခႏၶာအသစ္ ျပန္မျဖစ္လွ်င္ ျဖစ္လာစရာ အေၾကာင္း မရွိႏိုင္ပါ။
   ခႏၶာကို အေၾကာင္းျပဳ ၊ အမွီျပဳ ၍သာလွ်င္ ဆင္းရဲဒုကၡ ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းေၾကာင့္ ခႏၶာအသစ္ ျပန္မျဖစ္ေတာ့ေသာ ဘုရား၊ ရဟႏၲာ တို႔အတြက္ ဒုကၡအသစ္ ျဖစ္စရာ မရွိေတာ့ပါ။

   ဒုကၡကုန္ကင္းရာ နိဗၺာန္ဆိုသည္မွာ ခႏၶာအသစ္ ျပန္မျဖစ္သူတို႔အတြက္သာလွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။

>> ဒုကၡသမုဒယအရိယာသစၥာ (ဒုကၡျဖစ္ျခင္း၏ အေၾကာင္းတရား)

>> သမုဒယသစၥာ
   ဒုကၡသစၥာ၏ျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္းသည္ သမုဒယသစၥာမည္၏။ အဘယ္တရားသည္ သမုဒယသစၥာ မည္သနည္းဟုဆိုလွ်င္ တဏွာ ေလာဘကို ညႊန္ျပရမည္သာျဖစ္သည္။
   ဘ၀သစ္ကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ တပ္မက္ႏွစ္သက္ျခင္းႏွင့္တကြ ျဖစ္ေသာ ထိုထိုဘ၀ ထိုထိုအာရံု၌ အလြန္ႏွစ္သက္ျခင္းရွိေသာ ေလာဘတဏွာသည္
   ၁။ ကာမဘံု၌ တပ္မက္ျခင္း (ကာမတဏွာ)
   ၂။ ရူပ၊ အရူပဘံု၌ တပ္မက္ျခင္း (ဘ၀တဏွာ)
   ၃။ ဥေဒၥဒ ဒိ႒ိႏွင့္ကြျဖစ္ေသာ တပ္မက္ျခင္း (၀ိဘ၀တဏွာ) ဟူ၍ သံုးမ်ိဳးရွိသည္။

   ေလာက၌ ခ်စ္ခင္ဖြယ္၊ သာယာဖြယ္ သေဘာတရားရွိ၏။ တဏွာသည္ ခ်စ္ခင္ဖြယ္၊ သာယာဖြယ္ေသာ သေဘာတရား၌ရွိ၏ တည္သည္ရွိေသာ္ ခ်စ္ခင္ဖြယ္ သာယာဖြယ္၌ တည္၏။

   ေလာက၌ မ်က္စိ၊ ႏွား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္သည္ ခ်စ္ခင္သာယာဖြယ္သေဘာျဖစ္၏။

   ေလာက၌ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အေတြ႔အထိ သေဘာတရားတို႔သည္ ခ်စ္ခင္ဖြယ္ သာယာဖြယ္ျဖစ္၏ တဏွာသည္ ယင္း၌ ျဖစ္တည္၏။

   ေလာက၌ ျမင္သိစိတ္၊ ၾကားသိစိတ္၊ နံ႔သိစိတ္၊ စားသိစိတ္၊ ထိသိစိတ္၊ အသိစိတ္တို႔သည္ ခ်င္ခင္ဖြယ္ သာယာဖြယ္ သေဘာျဖစ္၏။ တဏွာသည္ ယင္း၌ ျဖစ္တည္၏။

   ၀ိဥာဏ ပစၥယာ၊ ဖႆအရ မ်က္စိ အေတြ႔၊ နား အေတြ႔၊ ႏွာေခါင္း အေတြ႔၊ လွ်ာ အေတြ႔၊ ကိုယ္ အေတြ႔၊
စိတ္ အေတြ႔သည္လည္း ခ်င္ခင္သာယာဖြယ္ သေဘာျဖစ္၏။ တဏွာသည္ ယင္း၌ ျဖစ္တည္၏။

   ဖႆ     ပစၥယာ ေ၀ဒနာအေရ အေတြ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ စကၡဳ ၊ ေသာတ ၊ ဃာန ၊ ဇိ၀ွါ ၊ ကာယ ၊ မေနာသမၹတၱေဇာေ၀ဒနာသည္ ခ်စ္ခင္သာယာဖြယ္ သေဘာျဖစ္၏။ တဏွာသည္ ယင္း၌ ျဖစ္တည္၏။

   သညာ၌လည္း တဏွာျဖစ္၏။
   ေစတနာ၌လည္း တဏွာျဖစ္၏။
   ၀ိတက္၌လည္း တဏွာျဖစ္၏။
   ၀ိစာရ၌လည္း တဏွာျဖစ္၏။
   သတိမရွိတဲ့ အခ်ိန္တိုင္းမွာ တဏွာျဖစ္၏။

>> နိေရာဓ သစၥာအဖြင့္
   နိေရာဓ ဟူေသာပုဒ္၌ နိ သဒၵါသည္ မရွိျခင္း အနက္သေဘာကိုျပ၏။
   ေရာဓ သဒၵါသည္ သံသရာ ေႏွာင္အိမ္ဟူေသာ အနက္သေဘာကိုျပ၏။
   သံသရာေႏွာင္အိမ္ မရွိျခင္းသည္ နိေရာဓ ျဖစ္၏။
   ထို႔ေၾကာင့္ သံသရာေႏွာင္အိမ္ဟူေသာ ဒုကၡေႏွာင္ဖြဲ ႔ မရွိေသာအျဖစ္သည္ အလံုးစံုေသာ ဂတိ ငါးပါးမွ လြတ္သည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္ နိေရာဓဟု ေခၚဆိုအပ္၏။
   တနည္းဆိုေသာ္ နိဗၺာန္ေရာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္အား သံသရာေႏွာင္အိမ္ ဟူေသာ အေႏွာင္အဖြဲ ႔ မရွိေတာ့၍ နိေရာဓဟုေခၚဆိုအပ္၏

>> နိဗၺာန္၏ သေဘာ၀
   အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ ဆင္းရဲရေသာ သံသရာတြင္ ခႏၶာဇာတ္သိမ္း လြတ္ျငိမ္းျခင္းသည္ နိဗၺာန္ မည္၏။
   တဏွာအေပါင္းတြယ္တာေၾကာင္းမွ ေကာင္းေကာင္း လြတ္ကင္း ဆိတ္ျငိမ္ျခင္းသည္ နိဗၺာန္၊
   ျဖစ္စရာအေၾကာင္း တစ္ခုခုမွ မျပဳၾကေတာ့ျခင္းေၾကာင့္ အေၾကာင္းကင္းေသာ နိဗၺာန္
   အို၊ နာ၊ ေသ ကင္း အိုျခင္းမရွိ နာျခင္းမရွိ ပ်က္စီးျခင္းမရွိေသာ နိဗၺာန္

>> မဂၢင္ရွစ္ပါး

>>သမၼာဒိ႒ိ (မွန္ကန္စြာ သိျမင္ျခင္း)
   ၁။ သမၼာဒိ႒ိ ဟူသည္ ဥာဏ္ပညာပင္ျဖစ္သည္။
      က။ ဒုကၡ အမွန္ကို သိေသာဥာဏ္
      ခ။ ဒုကၡ ျဖစ္ေၾကာင္းအမွန္ကို သိေသာဥာဏ္
      ဂ။ ဒုကၡ ခ်ဳပ္ျငိမ္းမႈအမွန္ကို သိေသာဥာဏ္
      ဃ။ ဒုကၡ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းသို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္မွန္ကို သိေသာဥာဏ္
      ယင္းဥာဏ္ ၄ပါးကို သမၼာဒိ႒ိ ဟုေခၚသည္။

   ၂။ သမၼာသကၤပၸ (မွန္ကန္စြာ ၾကံစည္ျခင္း)
      ကာမအာရံုမွ လြတ္ကင္းေသာ ၾကံစည္ျခင္းဟူသည္မွာ ကာမဂံုတရားတို႔၌လည္းေကာင္း၊
   ခႏၶာ ငါးပါး ရုပ္ နာမ္ တရားတို႔၌လည္းေကာင္း၊ တြယ္တာ တပ္မက္ စြဲလန္းမႈကို ပါယ္စြန္႔ႏိုင္ေသာ အၾကံအစည္ (နိကၡမၼ သကၤပ)
   ခပ္သိမ္းေသာ သတၱ၀ါတို႔၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို လိုလားေသာ ေမတၱာႏွင့္ယွဥ္ေသာ အၾကံအစည္
(အဗ်ာပါဒ သကၤပၸ) (ဖ်က္ဆီးျခင္းမွ လြတ္ကင္းေသာၾကံစည္ျခင္း)
   ဒုကၡိတသတၱ၀ါတို႔ကို သနားညွာတာေသာ ကရုဏာႏွင့္ယွဥ္ေသာ အၾကံအစည္ (အ၀ိဟိ ံသ သကၤပၸ)
   ဤသံုးမ်ိဳးသည္ သမၼာသကၤပၸ ျဖစ္၏။ (လိမ္၊ ဂံုး၊ ၾကမ္း၊ ဖ်င္း ေရွာင္ၾကဥ္သာ သမၼာ၀ါစာ)

>> မိစၧာအာဇီ၀
   သတၱ၀ါ ေရာင္း ၀ယ္ျခင္း
   အဆိပ္ ေရာင္း ၀ယ္ျခင္း
   လက္နက္ ေရာင္း ၀ယ္ျခင္း
   ေသရည္၊ အရက္၊ မူယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း ၀ယ္ျခင္း ဟူေသာ မေရာင္းအပ္ေသာ ကုန္ ငါးမ်ိဳး ရာင္း၀ယ္ျခင္းသည္ မိစၧာအာဇီ၀ျဖစ္၏။

🔰🔰 မွားယြင္းမႈ တစ္စံုတစ္ရာေတြ ႔ရွိခဲ့ပါက comment ေပး၍ အသိေပးပါရန္ ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။

မဟာသတိပ႒ာန္ေလးပါး - စိတၱာႏုပႆ နာသတိပ႒ာန္ (မွတ္စုတို)

ဓမၼဒူတ ေဒါက္တာအရွင္ပညိႆ     ရာဘိ၀ံသ၏ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္က်င္းပေသာ

မဟာသတိပ႒ာနသုတၱန္ တရားက်င္႔နည္း အထူး ၃ရက္ သင္တန္းမွ

ဒုတိယေန႔ ပို႕ခ်မႈ (May-1-2016)

🔘🔘 စိတၱာႏုပႆ     နာ သတိပ႒ာန္🔘🔘

   အာရံုကို သိတတ္ေသာေၾကာင့္ စိတ္ဟုေခၚသည္။ 

>> အာရံုကို သိပံု၊ သိနည္း ၃မ်ိဳး 

   အာရံုကို သိပံု၊ သိနည္း ၃မ်ိဳး ရွိသည္။ အာရံုကိုသိရာ၌ သညာသိ၊ ပညာသိ၊ ၀ိညာဏ္သိဟု ၃မိ်ဳး ရွိပါသည္။

      ၁။ မွားသည္ျဖစ္ေစ၊ မွန္သည္ျဖစ္ေစ မွတ္မိရံုသာ သိျခင္း၊ မွတ္သိျခင္းသည္ သညာသိမည္၏။

      ၂။ အမွားမရွိ၊ အမွန္အတိုင္း ထိုးထြင္း၍သိျခင္းသည္ ပညာသိမည္၏။

      ၃။ အာရံုတစ္ခုကို ရယူသိျခင္းသည္ ၀ိညာဏ္ (စိတ္) သိျခင္းမည္၏။

>> သတၱ၀ါအားလံုးတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနေသာစိတ္

      သတၱ၀ါအားလံုးတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနေသာစိတ္သည္ 

         ရုပ္ဒြါယ ၅မ်ိဳးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ပဥၥ၀ိညာဏ္စိတ္၊

         နာမ္ဒြါယႏွင့္ဆိုင္ေသာ မေနာ၀ိညာဏ္စိတ္ဟူ၍ သိစိတ္ ၆မ်ိဳး ကြဲျပားေလသည္။

      ပဥၥ၀ိညာဏ္စိတ္ကို ျမင္သိစိတ္၊ ၾကားသိစိတ္၊ နံသိစိတ္၊ စားသိစိတ္၊ ထိသိစိတ္ ဟူ၍ မွတ္ယူႏိုင္သည္။ 

      မေနာ၀ိညာဏ္စိတ္ဟူသည္မွာ အသိစိတ္ပင္ျဖစ္သည္။

>> စိတ္၁၆မ်ိဳး

      ၁။ ေလာဘစိတ္သည္ သရာဂစိတ္ မည္၏။ ရာဂစိတ္၊ ေလာဘစိတ္၊ တဏွာစိတ္ ဟူ၍ အမည္ ၃မ်ိဳးျဖင့္ ေခၚေ၀ၚသံုးႏွဳန္းၾကသည္။

      ၂။ ေလာကီကုသိုလ္ အဗ်ာဂတစိတ္သည္ ၀ီတရာဂစိတ္မည္၏။ 

         ၀ီတရာဂဟုဆိုသျဖင့္ ရဟႏၲာ၌ျဖစ္ေသာစိတ္ဟု မမွတ္ယူရ။ 

         ဤေနရာတြင္ ဒါနျပဳခ်င္စိတ္၊ သီလေစာင့္ခ်င္စိတ္၊ ဘာ၀နာပြားလိုစိတ္၊ 

         တရားနာလိုစိတ္ အစရွိေသာ ေလာကီကုသိုလ္စိတ္မ်ားကို ၀ီတရာဂစိတ္ဟု ယူဆရသည္။

      ၃။ ေဒါသစိတ္သည္ သေဒါသစိတ္ မည္၏။ ေဒါသစိတ္၊ အမ်က္ထြက္စိတ္၊ 

         စိတ္ဆိုးစိတ္၊ စိတ္ညစ္စိတ္၊ စိတ္ပ်က္စိတ္၊ စိတ္ပူစိတ္၊ စိတ္ေနာက္စိတ္ စသည္ျဖင့္ ေခၚႏိုင္သည္။ 

      ၄။ ေလာကီကုသိုလ္ အဗ်ာကတစိတ္သည္ ၀ီတေဒါသစိတ္ မည္၏။ 

         ေဒါသမပါေသာစိတ္ အေျခအေန ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ ျပဳခ်င္စိတ္မ်ားကို ၀ီတေဒါသစိတ္ဟု မွတ္ယူရမည္။

      ၅။ ၀ီစိကိစၧာ ဥဒၶစၥႏွင့္တကြျဖစ္ေသာ ေမာဟမူစိတ္သည္ သေမာဟစိတ္ မည္၏။ ေတြေ၀စိတ္၊ မသိစိတ္၊ အမွားသိစိတ္ စသည္ျဖင့္ ေခၚႏိုင္ေသးသည္။

      ၆။ ေမာဟ မပါေသာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ ျပဳလိုစိတ္၊ ေလာကီကုသိုလ္ အဗ်ဂတစိတ္သည္ ၀ီတေမာဟစိတ္ မည္၏။

      ၇။ အိပ္ခ်င္၊ ငိုက္ျမည္းမွဳ၊ ထိန မိတၳစိတ္သည္ တြန္႔တို ဆုတ္ႏွစ္ေသာ (က်ဆင္း ဆုတ္ယုတ္ေသာ) သံခိတၱစိတ္မည္၏။

      ၈။ ပ်ံ႔လြင့္ေသာ ဥဒၶစၥစိတ္သည္ ၀ိကိၡတစိတ္မည္၏။

      ၉။ ရူပ၊ အရူပစိတ္သည္ မဟဂၢတစိတ္မည္၏။

      ၁၀။ ကာမ၀စရစိတ္သည္ အမဟဂၢတစိတ္မည္၏။

      ၁၁။ ကာမ၀စရစိတ္သည္ သဥတၱရစိတ္မည္၏။

      ၁၂။ ရူပ၊ အရူပစိတ္သည္ အႏုတၱရစိတ္မည္၏။

      ၁၃။ ဥပစရ သမာဓိ၊ အပါန သမာဓိ ရွိေသာ ေလာကီကုသိုလ္စိတ္သည္ သမာဟိတစိတ္မည္၏။

      ၁၄။ အကုသိုလ္စိတ္သည္ အသမာဟိတစိတ္မည္၏။

      ၁၅။ တဒဂၤအားျဖင့္ ကိေလသမွလြတ္ျပီးေသာ ေလာကီကုသိုလ္စိတ္သည္ ၀ိမုတၱစိတ္မည္၏။

      ၁၆။ ကိေလသာမွ မလြတ္ေသးေသာ အကုသိုလ္စိတ္သည္ အ၀ိမုတၱစိတ္မည္၏။

>>စိတၱာႏုပႆ     နာ ရွဳပြားနည္းအခ်ဳပ္

   စိတၱႏုပႆ     နာရွဳပြားနည္း အခ်ဳပ္မွာ ေရွ ႔ကျဖစ္ပြားေသာစိတ္ကို သတိမလြတ္ေစပဲ၊ ေနာက္စိတ္ျဖင့္ ရွဳမွတ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

🔰🔰 မွားယြင္းမႈ တစ္စံုတစ္ရာေတြ ႔ရွိခဲ့ပါက comment ေပး၍ အသိေပးပါရန္ ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။

မဟာသတိပ႒ာန္ေလးပါး - ေ၀ဒနာႏုပႆ နာ သတိပ႒ာန္ (မွတ္စုတို)

ဓမၼဒူတ ေဒါက္တာအရွင္ပညိႆ     ရာဘိ၀ံသ၏ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္က်င္းပေသာ

မဟာသတိပ႒ာနသုတၱန္ တရားက်င္႔နည္း အထူး ၃ရက္ သင္တန္းမွ

ဒုတိယေန႔ ပို႕ခ်မႈ (May-1-2016)

၂။ ေ၀ဒနာႏုပႆ     နာ သတိပ႒ာန္ (ေဝဒနာတို႔၌ ေဝဒနာတို႔ကို အႀကိမ္ႀကိမ္႐ႈမႈ)

   🍒🍒 ေဝဒနာဆိုသည္မွာ စိတ္ခံစားမႈပင္ျဖစ္သည္။ နာက်င္မႈ၊ ေအာင့္မႈ၊ မခံသာမႈဟု ဘာသာမျပန္ရ။ ေဝဒနာစကားက ထိုအဓိပၸါယ္မ်ားကို မေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေပ။

🙏 ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေသာေဝဒနာကို ဆင္ျခင္ျခင္း(၉)ပါး 🙏

   ၁။ သုခေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၂။ ဒုကၡေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၃။ အသုခေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၄။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ခ်မ္းသာေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၅။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ခ်မ္းသာေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၆။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ဆင္းရဲေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၇။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ဆင္းရဲေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၈။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ဆင္းရဲမဟုတ္ ခ်မ္းသာမဟုတ္ေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း။

   ၉။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ဆင္းရဲမဟုတ္ ခ်မ္းသာမဟုတ္ေသာေဝဒနာကို ခံစားသည္ဟု သိျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။

---

  ☘☘  ေ၀ဒနာ (၅) မ်ိဳး ☘☘ 

   ✅ ေဝဒနာ (၅)မ်ိဳးရွိပါသည္။

      ၁။ သုခ ေဝဒနာ

      ၂။ ဒုကၡ ေဝဒနာ

      ၃။ ေသာမနႆ      ေဝဒနာ

      ၄။ ေဒါမနႆ      ေဝဒနာ

      ၅။ ဥေပကၡာ ေဝဒနာ တို႔ျဖစ္သည္။

   ၁။ သုခ ေဝဒနာ

      ✍ ကိုယ္၏ခ်မ္းသာျခင္းကိုခံစားျခင္းကို သုခေဝဒနာဟုေခၚပါသည္။ ကိုယ္ခႏၶာ၌ေကာင္းသည္ဟုခံစားရျခင္း၊ ပူေသာအခါ ေအးသည္ဟုခံစားရျခင္း၊ ေအးေသာအခါေႏြးသည္ဟုခံစားရျခင္း၊ သိမ္ေမြ႕ႏူးညံ့ေသာအသံုးအေဆာင္ကို ထိေတြ႕ခံစားရျခင္း၊ ကိုယ္တြင္းသႏၲာန္၌ျဖစ္ေသာခ်မ္းသာမႈသည္ သုခေဝဒနာတို႕ပင္ျဖစ္သည္။

   ၂။ ဒုကၡ ေဝဒနာ 

      ✍ ဒုကၡေဝဒနာသည္မခံသာမႈပင္ျဖစ္၏။ မခ်မ္းသာမႈ၊ နာက်င္မႈ၊ ကိုက္ခဲမႈ၊ ေညာင္းညာမႈ၊ ပူေလာင္မႈ၊ မေနသာမႈ၊ မခံသာမႈ၊ပင္ပန္းမႈ၊ ခံရခက္မႈ အစုစုတို႕သည္ ဒုကၡေဝဒနာတို႕ျဖစ္သည္။

   ၃။ ေသာမနႆ      ေဝဒနာ

      ✍ ေသာမနႆ      ေဝဒနာဆိုသည္မွာ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ စိတ္ရႊင္လန္းမႈ၊ စိတ္ႏွစ္ၿခိဳက္မႈ၊ စိတ္ႏွစ္သက္မႈ၊ စိတ္ႏွလံုးသာယာမႈ၊ မ်က္ႏွာရႊင္လန္းမႈ၊ ၿပံဳးမႈ၊ရယ္မႈ၊ စိတ္ၾကည္လင္မႈတို႕ပင္ျဖစ္သည္။ စိတ္တိုင္းက်ခ်ိန္၊ စိတ္အလိုက်ခ်ိန္တြင္ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈသည္ ေသာမနႆ      ေဝဒနာ ပင္ျဖစ္သည္။

   ၄။ ေဒါမနႆ      ေဝဒနာ

      ✍ ေဒါမနႆ      ေဝဒနာဆိုသည္မွာ စိတ္ညိဳးႏြမ္းပင္ပန္းမႈပင္ျဖစ္၏။ စိတ္မခ်မ္းသာျခင္း၊ စိတ္ႏွလံုးမသက္သာျခင္း၊ စိတ္အိုက္ျခင္း၊ စိတ္ပူျခင္း၊ စိတ္ပင္ပန္းျခင္း၊ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႕ျခင္း၊ စိတ္မၾကည္မသာျခင္းသည္ ေဒါမနႆ      ေဝဒနာ တို႕ပင္ျဖစ္သည္။ ေဒါသႏွင့္စပ္သမွ် စိတ္အမူအယာမ်ိဳးစံုတို႕သည္  ေဒါမနႆ      ေဝဒနာတို႕ ပင္ျဖစ္သည္။

   ၅။ ဥေပကၡာ ေဝဒနာ

      ✍ ဥေပကၡာေဝဒနာဆိုသည္မွာ သုခ၊ ဒုကၡ၊ ေသာမနႆ     ၊ ေဒါမနႆ     တို႕မွ လြတ္ေန၍ ေကာင္း၊ မေကာင္း မထင္ရွားေသာ သေဘာသည္ ဥေပကၡာ ေဝဒနာပင္ျဖစ္သည္။

   >> မွတ္ခ်က္

       ေဝဒနာတို႕ကို အက်ဥ္းခ်ံဳးလွ်င္

      ၁။ ကာယိက ဒုကၡ (ကိုယ္၌ခံစားမႈ၊ ကိုယ္ျဖင့္ခံစားမႈ)

      ၂။ ေစတသိက ဒုကၡ (စိတ္၌ခံစားမႈ၊ စိတ္ျဖင့္ခံစားမႈ) ဟူ၍ ၂ မ်ိဳးသာ ရွိသည္။

   🙏 ျပဳျပင္ဖန္တီးအပ္သာ သခၤါရတို႕၏ အၿမဲမရွိျခင္း၊ ကုန္ျခင္းသေဘာရွိျခင္း၊ပ်က္ျခင္းသေဘာရွိျခင္း၊ ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာရွိျခင္း၊ ေဖါက္ျပန္ျခင္းကို ရည္ရြယ္၍ "ေဝဒနာဟူသမွ် ဒုကၡ"ဟု
       ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

---

🙏🙏🙏

💗💗 ေ၀ဒနာတို ့ ျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္း 💓💓

   ဖႆ      ပစၥယာ ေဝဒနာ ဟု ေဟာေတာ္မူအပ္သည္ႏွင့္ အညီ ဖႆ      တို႔သည္ ေဝဒနာတို ့ျဖစ္ေပၚရန္ အေၾကာင္းျဖစ္၏။ 
   ဖႆ      နိေရာဓါ ေဝဒနာ နိေရာေဓါ ထိေတြ ့မႈ ဖႆ      ခ်ဳပ္ျခင္းေၾကာင့္ ခံစားမႈ ေဝဒနာခ်ဳပ္၏။ 
   ရဟႏၲာ ပုဂၢိဳလ္တို ့သည္ ကိုယ္၌ျဖစ္ေသာ ကာယိက ေဝဒနာကို ခံစား၏။ စိတ္၌ျဖစ္ေသာေစတသိက ေဝဒနာကို မခံစားပါ။

>> ေ၀ဒနာ ရႈမွတ္ပံု

      🔘 တရားက်င့္ရာတြင္ တရားက်င့္သူသည္ ေ၀ဒနာတို ့ကိုတတ္ႏိုင္သမွ် သီးခံ ရွဳမွတ္ရမည္။ ႏွစ္သက္စရာ ခ်မ္းသာမႈ ရွဳျမင္လွ်င္ ေလာဘဘက္ကိုေရာက္တတ္သည္။ 
          မႏွစ္သက္စရာ ဆင္းရဲမႈ ရွဳျမင္လွ်င္ ေဒါသဘက္ကို ေရာက္တတ္သည္။ ေလာဘ၊ ေဒါသအစြန္းလြတ္ေအာင္ သတိထား ရွဳပြားႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။

🔰🔰သုခေဝဒနာရွဳပြားပံု🔰🔰

   ခႏၶာကိုယ္ေပၚမွာျဖစ္ေပၚလာေသာ ခ်မ္းသာမႈ၊ ကာယိက သုခေဝဒနာကို ရွဳပြားလိုေသာေယာဂီသည္ ဣရိယာပုတ္ ေလးပါးတို ့တြင္ မိမိႏွစ္သက္ေသာ ဣရိယာပုတ္ႏွင့္ အသက္သာဆံုး အမွ်တဆံုး အေနအထားမ်ိဳးျဖင့္ ေနျပီး ခႏၶာကိုယ္ေပၚ၌အသက္သာဆံုး၊ အခ်မ္းသာဆံုး ေနရာသို ့စူးစိုက္ခါ ခ်မ္းသာတယ္ ခ်မ္းသာတယ္ ဟု သတိကပ္၍ အထပ္ထပ္ ရွဳပြားပါ။ 
   ယင္းသို ့ရွဳေနစဥ္ ကိုယ္ေပၚ၌ တင္းလာ၊ ၾကပ္လာ၊ ဖိလာ၊ ေအာင့္လာ၊ နာလာေသာမခ်မ္းသာမႈမ်ားေပၚလာလ်ွင္ ဣရိယာပုတ္ကို ေျပာင္းျပင္ မ်ွတ ခ်မ္းသာေအာင္ ေနထိုင္ပါ။ 
   ဣရိယာပုတ္ျပင္ျပီး ခ်မ္းသာလွ်င္ ခ်မ္းသာေသာ ေနရာကို တစ္ဖန္ျပန္၍ ခ်မ္းသာတယ္ ခ်မ္းသာတယ္ ဟု အသိျခင္း ဆက္ေနေအာင္ မျပတ္ရွဳပါ။

   ထိုကဲ့သို ့ ရွဳေနရင္းမွာပင္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းမွ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈစေသာ မႏွစ္သက္စရာ ဒုကၡေဝဒနာကိုျမင္ေတြ ့လာလိမ့္မည္။ 
   ေမ်ွာ္လင့္ထားေသာ သုခအစားမေမ်ွာ္လင့္ေသာ ဒုကၡအစုကိုသာ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ ့ျမင္လာရလိမ့္မည္။
   ခ်မ္းသာသည္ဟု ထင္ထားေသာ သုခေဝဒနာ အာရံုကိုပင္ သတိကပ္၍ ရွဳပြားေလေသာ္ သုခေဝဒနာကြယ္ေပ်ာက္ျပီး ဒုကၡေဝဒနာကိုသာ ဆက္ေတြ ့ေနလိမ့္မည္။

   ထိုဒုကၡေဝဒနာကိုပင္ ဆက္လက္ရွဳသြားကအသိညာဏ္ ေပၚလာလိမ့္မည္။ သုခေဝဒနာ၏ လမ္းဆံုးကား ဒုကၡေဝဒနာပင္ ျဖစ္သည္။ 
   ထို ့ေၾကာင့္ ျမတိစြာဘုရားရွင္က သုကၡေဝဒနာကို ဒုကၡအေနအထား ထင္ျမင္လာေအာင္ရွဳပြားရမည္ဟုမိန္ ့ေတာ္မူခဲ့သည္။

⛔️⛔️ ဒုကၡေဝဒနာရွဳပြားပံု ⛔️⛔️

   ကိုယ္ေပၚမွာျဖစ္လာေသာ ကာယိကဒုကၡေဝဒနာကို ရွဳပြားလိုသူသည္ မိမိႏွစ္သက္ေသာ ဣရိယာပုတ္ႏွင့္ေနျပီးလ်ွင္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း အဆင္းရဲဆံုး ဒုကၡေဝဒနာရွိရာသို ့ သတိကပ္ခါ ဆင္းရဲတယ္ ဆင္းရဲတယ္ ဟု အဆက္မျပတ္ ရွဳပြားပါ။ ယင္းဒုကၡေဝဒနာကို ကုန္သြားေအာင္၊ ေပ်ာက္သြားေအာင္ သေဘာႏွင့္ အံၾကိတ္၊ ေတာက္ေခါက္ မရွဳပါႏွင့္။ ဒုကၡေဝဒနာ၏သေဘာကို သိေအာင္ ရွဳပြါးရမည္။
   ထိုသို ့ရွဳလွ်င္ ဒုကၡေဝဒနာသည္ တာရွည္ မဟုတ္ပဲ၊ တျဖည္းျဖည္း ၾကဲသြားရာမွ၊ ေသးငယ္သြား၊ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္ကို ေတြ ့လိမ့္မည္။ (သို ့မဟုတ္) ရွဳခါစထက္ မေလ်ာ့ပဲ တိုးလာ၊ ၾကီးလာေသာ ဒုကၡေဝဒနာမ်ိဳးကိုလည္း ေတြ ့ႏိုင္သည္။ ေယာဂီပုဂိၢဳလ္သည္ ဒလစပ္ ေတြ ့ေနရေသာ ဒုကၡေဝဒနာကို အသိမျပတ္ေအာင္ သတိကပ္ ရွဳပြါးပါ။

   ဆူေနေသာ ေရေႏြးအိုးထဲမွ ေရေႏြးပြက္ငယ္မ်ား ေပၚထြက္လာသကဲ့သို ့ ေဝဒနာက တစ္ျခား၊ေဝဒနာေပၚထြက္ရာ ႒ာနက တစ္ျခားဟုသိလာ၊ျမင္လာလိမ့္မည္။ ထိုအခါ ေဝဒနာက နာမ္၊ ေဝဒနာ ေပၚထြက္ရာက ရုပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင္ ့ နာမ္ကို အေျခခံ ရုပ္ကိုသိျခင္း အသိဥာဏ္ တိုးတက္လာသည္။

✅✅ ဒုကၡေဝဒနာရွဳပံု ရွဳနည္း ၂မ်ိဳး ✅✅

   ၁။ ဒုကၡေဝဒနာကိုရွဳရာတြင္ ယင္းဒုကၡေဝဒနာကို သီးမခံႏိုင္၍ ခြါရွဳေသာနည္း၊ 

   ၂။ သီးခံႏိုင္၍ ယင္းဒုကၡေဝဒနာကိုပင္ တိုက္ရိုက္ရွဳေသာနည္းဟု (၂)မ်ိဳး သိႏိုင္သည္။

 ေဝဒနာကိုခြါရႈျခင္းဆိုသည္မွာ လက္ရွိခံစားေနရေသာဒုကၡေဝဒနာကိုႏွလံုးမသြင္းေတာ့ပဲ အျခားအာရံုတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေျပာင္းလဲရွဳမွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။

❎❎ ဥေပကၡာ ေဝဒနာရွဳပြားပံု ❎❎

   သိရွိလြယ္ေသာ ပူမႈ၊ နာမႈ စေသာ ဒုကၡေဝဒနာ တစ္ခုခုကို အရွဳခံအေန သိစရာအာရံု အေနျဖင့္ ထားပါ။ ဥပမာအားျဖင္ ့ နာမႈကိုေတြ ့လ်ွင္ နာတယ္ နာတယ္ဟု အာရံုမထား၊ အသိမလိုက္ပဲ ဥေပကၡာသို ့ေရာက္သြားေအာင္

   ၁။ ဘယ္ေနရာက နာသလဲ

   ၂။ ဘယ္လို နာသလဲ

   ၃။ ဘာက နာသလဲ

   ၄။ ဘာေၾကာင့္ နာသလဲ

   ၅။ ဘယ္ကေန နာျခင္း ေရာက္လာသလဲ

   ၆။ ဘယ္သူက နာေအာင္ လုပ္ေနသလဲ

   ၇။ ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ နာႏိုင္မလဲ၊

   ၈။ တကယ္နာတာမွ ဟုတ္ရဲ ့လား၊ စသည္ျဖင့္ နာသူအေနျဖင့္ မဟုတ္ပဲ အနာကို "စစ္ေဆးသူ ေဆးဆရာ" အေနျဖင့္သာသံုးသပ္ရသည္။ 
      ထိုသို ့သံုးသပ္ရွဳပြားလ်ွင္ ေဝဒနာကို ခံစားသူ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ သိမႈ အေနမွ်သာ ထားျခင္းေၾကာင့္ ဥေပကၡာ အေနထားသို ့ေရာက္ေလသည္။ 

      ခံစားမႈဘက္ကိုေရာက္ရင္ သုခ (သို ့မဟုတ္) ဒုကၡတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ပြါးသည္။ ခံစားမႈဘက္ကို မေရာက္ပဲ သိမႈဘက္ကိုအေရာက္သြားႏိုင္မွ ဥေပကၡာျဖစ္လိမ့္မည္။ 
      ဥေပကၡာသည္ ေရာဂါေဝဒနာကို သိသူအျဖစ္ႏွင့္တူ၍ ေဆးဆရာပမာ ထားႏိုင္သည္။ သုခ၊ ဒုကၡတို႕သည္ ေဝဒနာခံစားသူ လူနာႏွင့္တူသည္။

🔰🔰 မွားယြင္းမႈ တစ္စံုတစ္ရာေတြ ႔ရွိခဲ့ပါက comment ေပး၍ အသိေပးပါရန္ ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။